Evimizin süsüdür saksı bitkileri. Onların bakımı ile uğraşmak da bizleri rehabilite eden, rahatlatan ideal uğraşlardandır. Bir yakınımıza, eşimize, dostumuza giderken hediye olarak bir saksı bitkisi götürmek her halde isabetli bir seçim olacaktır. Uyuduğumuz odalarda bulundurmamaya özen göstermeliyiz pek tabi ki. Biliyorsunuz ki bitkiler gündüz oksijen gece de karbondioksit üretirler.

Saksı değiştirirken
Saksı değiştirme işlemi, iç mekan süs bitkileri yetiştiriciliğinde önemli bir yer kaplar. Bitkiler, yetiştiricinin gereksiz yere bitkinin saksısının değiştirmesi veya saksı değiştirmeyi tam bilmemesi nedeniyle zarar görmektedir.

İçerisinde belirli miktarda toprak bulunan kaplarda (sözgelişi saksı, kasa, çanak vb. gibi) yetiştirilen süs bitkilerinin bir süre sonra varolan bitki besin maddeleri beslenme sonucu azalır. Saksı değiştirmeyi gerektiren başka bir önemli neden de, bitkinin toprak üstü kısmı ile birlikte köklerinin de gelişmesi ve saksının zamanla yetersiz duruma gelmesidir.

Bir boy büyük saksı
Saksı değiştirme sırasında genel bir kural, yeni saksının eskisine oranla bir boy daha büyük tutulmasıdır. Daha büyük saksı kullanılması hem gereksiz hem de sakıncalıdır. Çünkü, büyük saksılar fazla yer kaplarlar; ayrıca, bitki köklerinin saksı toprağını tümüyle kaplayacak biçimde gelişmesi uzun zaman alır. Bu konu uygulama sanıldığından çok daha önemli sonuçlar vermektedir. Bu nedenle, iç mekan süs bitkileri yetiştiriciliğinde, özellikle son yıllarda olabildiğince küçük saksılar kullanılarak, saksı harçlarının sıvı gübrelerle desteklenmesi ilkesi yerleşmiş bulunmaktadır.

Budama yapılabilir
Saksı değiştirme sırasında köklere ve bu arada tüm bitkiye toplu bir görünüş kazandırmak, bitkinin alt kısımlarında oluşabilecek çıplaklaşmaları önlemek amacı ile sürgün ve ana dallarda budama yapılabilir. Ancak bazı bitkilerin budamaya karşı duyarlı oldukları unutulmamalıdır. Kök budaması ise kök uçlarının canlılığını yitirdiği veya kök sisteminin aşırı geliştiği durumlarda söz konusudur. Böyle durumlarda kökler keskin bir bıçakla hafifçe budanır.

Toprak - plastik saksı
Plastik saksılarla toprak saksılar arasındaki en önemli farklılık gözenekliliktir. Plastik saksılar gözeneksizdir. Toprak saksılar ise, yapım tekniklerine bağlı olarak değişik oranlarda gözenek içerirler. Bu da, arada bazı farklılıklar olmasına yol açar.

Değiştirme işlemleri
Saksı değiştirme sırasında yapılacak işlemler şöyle sıralanabilir:
- Saksısı değiştirilecek olan bitkinin toprağı hafifçe nemlendirilir.
- Bitkinin kök boğazı sol elin yüzük parmağı ile orta parmağı arasına alınır.
- Bu arada sol elin avuç içi saksı toprağını tutar ve saksı ters çevrilerek kenarı sert bir yere hafifçe vurulur. Böylece bitkinin kök yumağının saksı kenarından kolayca ayrılması sağlanmış olur.
- Sağ elle saksı çıkarılır ve bu sırada toprağın dağılmamasına özen gösterilir.
- Daha önce belirtildiği şekilde kök ve gövde budaması yapılır. Bundan sonraki işlem yeni saksının dikim için hazırlanmasıdır.
- Saksının dip kısmındaki akıtma deliği üzerine küçük bir saksı kırığı konur. Böylelikle sulama sırasında toprağa verilen suyun fazlası bu delikten dışarı akar. Saksı dibinde akıtma deliğinin bulunmaması veya bu deliğin kapanması durumunda kökler fazla sulama ile kısa zamanda çürürler. İyi drenaja gereksinimi olan bitkilerde ise, saksı dibinde önce saksı kırıkları veya küçük çakıllardan bir drenaj tabakası oluşturulur.
- Yeni saksıya dikim sırasında bitki sol el ile saksı ortasına gelecek biçimde ve istenilen yükseklikte tutulur.
- Bitkinin eskisine oranla daha derin veya yüzeysel dikilmemesine dikkat edilmelidir. Ancak, bu kuralın tersine bazı bitkiler sürekli biraz daha derine dikilir.
- Sağ elle kök yumağı ile saksı arasında kalan boşluğa yeni hazırlanan harç doldurulur ve boşluk kalmaması için harç çepeçevre parmakla bastırılır.
- Daha sonra saksı tabanı üzerinde birkaç kez masaya vurularak harcın iyice oturması sağlanır. Saksı tümüyle toprakla doldurulmamalı sulama payı olarak saksı kenarı üst düzeyi ile toprak yüzeyi arasında 1.5 cm dolayında bir boşluk bırakılmalıdır.
- İşlem bittikten sonra, bitkilere önce toprak tümüyle nemli duruma gelinceye değin su verilir. -Daha sonraları az su verilmeli, ama sık sık su püskürtülmelidir.
- Saksısı yeni değiştirilmiş bitkiler, ışık seven nitelikte olsalar bile, başlangıçta doğrudan güneş ışığı altında bırakılmamalı, yarı veya hafif gölge yerlerde bulundurulmamalıdır.

Su miktarı
Bitkilerin su ihtiyacının ne zaman ve ne kadar olacağını bilmek biraz tecrübe gerektirmektedir. Parmak uçlarınız zamanla tecrübe kazanacak ve ıslak, orta nemli, ve kuru arasındaki farkı hissedecektir.
- Saksının dibi ve altındaki tabağı da sık sık kontrol edilmelidir. Saksının drenajı iyi yapılmalı su dipte birikmemelidir.
- Pek çok yerde musluk suyu iyi bir sulama suyu olamaz. İçindeki kireçten ötürü sertlik fazla olursa Açelya, Ortanca, Orkide gibi kirece duyarlı bitkiler zarar görür. Musluk suyunun sertliği basit yumuşatıcılarla düşürülebilir.
- Yumuşak su, yağmur suyundan, buzdolabı defrost suyundan elde edilebilir. Sudan gelen zararlı maddeler saksı toprağının yüzünde toplanır. Her yıl saksı toprağının üst katmanını atıp, saksı değiştirmek bitki için oldukça faydalıdır.

Nem oranı
Bitkiler yetişme ve gelişmeleri için gereken besin maddelerini kökleriyle emdikleri suyla birlikte alırlar. Saksıdaki toprak nispeten, steril musluk suyu ile sulanırsa kompostta bulunan besin elementlerini alabilir. Bir süre sonra toprak fakirleşir veya besin maddeleri süzülür gider. Bu nedenle bitkilere düzenli aralıklarla, haftada yada 15 günde bir, suya ilave edilmiş bitki besini formunda ekstra besin maddesi verilmelidir.
- Yarayışlı bitki besin maddelerinin çeşitli tipleri vardır. Daima kullanma önerirli göz önünde bulundurulmalıdır. Çok sayıda besin elementleri içerdiği için yağmur suyu musluk suyundan daha yararlıdır.
- Bu nedenle, eğer mümkünse, yağmur suyunun bitkilere püskürtülmesi en iyi yoldur. Bu bitkilere yararlı olmakla kalmaz, aynı zamanda kireçsiz olduğu için yapraklar üzerinde çirkinliğe sebep olacak beyaz lekeleri de azaltır.

Evde olmadığınız zaman
- Siz evde yokken evdeki bitkilerinizin bakımı ne olacak? Çiçekleri bırakıp iyi olmalarını beklemek yanlıştır. Bir çok bitki yazın bahçeye çıkarılabilir. Saksı kenarı toprağın altında kalacak şekilde toprağa sokulur. Böylece saksıdaki toprağın kuruması önlenmiş olur.
- Eski usulde ise bitkiler banyo kenarına konulur ve emici yün iplikler yardımıyla, her bitkiye yavaş fakat düzenli su sağlanılır. Benzer bir sistem, büyükçe bir kova yada kase ile herhangi bir kenara kurulabilir. Evde bulunulmadığı zamanlar bitkilerin doğrudan güneş ışığı alan fazla ısıtılmış bir odada bulundurulmaması gerektiği akıldan çıkarılmamalıdır.

http://www.milligazete.com.tr/?action=show&type=news&id=30111

Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!