ÇİÇEK SOĞANI NEDİR
Bir soğan yerin altına dikilen ve orada kalan özel bir kök yapısıdır. Kökleri aşağıya doğru büyür, kök ve yapraklar yukarıya doğru büyür. Soğanların çoğu görülür bir büyümenin olmadığı bir uyku dönemine sahiptir. Soğan veya aşağıda belirtilen soğan-benzeri yapıların hepsine “soğan” denir.
Gerçek soğanlar : Soğanlar Çiçek soğanları genellikle gözyaşı damlası şeklindedir, sivri bir tepe (üst) kısım ve yuvarlak bir alt kısım vardır. Dış serisi koyu kahverengi ve kağıt gibidir.Çoğalma ise bölünme ile sağlanır. Yavru soğanlar ana soğanın alt kısmında ana soğana yakın olarak bulunur. Yavru soğanlar her ilkbaharda her ilkbaharda üretilir. Birkaç yıl sonra içinde bölünmezse, soğanlar boşluk ve besin gıdalar için rekabet ettiği için çiçeklerin ve bitkilerin boyutu küçülür. soğan, lale de olduğu gibi dış kısmında bir kabuklu içi katmanlı şekilde yapılmış olan bir yapıdır.Örnek aşağıda tabloda verilmiştir
| Botanik ismi |
Ne zaman dikilmeli |
Ne zaman çiçek açar |
| Allium |
Sonbahar |
İlkbahar sonu |
| Hippeastrum |
Yaz |
yaz sonu |
| Narcissus |
Sonbahar |
İlkbahar |
| Muscari |
Sonbahar |
İlkbahar |
| Hyacinthus |
Sonbahar |
İlkbahar |
| Iris |
Sonbahar |
İlkbahar |
| Lilium |
Sonbahar |
Yaz |
| Galanthus |
Sonbahar |
İlkbahar başı |
| Tulips |
Sonbahar |
İlkbahar |
• Corm : Dışarıdan soğana benzer fakat iç yapısı farklı olan bir yapıdadır. (crocus ve gladialus).Corms soğanlara benzer, ve çoğu insan aradaki farkı bilmez. Soğan soğanlardan daha kısa ve soğanlardan daha yuvarlaktır. Alt kısmı ise çukurdur. Dış derisi kahverengidir ve serttir. Soğanın gerisinden ayırt etmek mümkün değildir.Onlar çoğunlukla düz bir üst kısma sahiptir.Cormlar soğanlar gibi çoğalır. Fakat yavru soğanlar ana soğanın tepesinden büyür. Ana soğan genellikle yavrularını verdikten sonra bir mevsimde ölür.
| Botanik İsmi |
Ne zaman dikilmeli |
Ne zaman çiçek açar |
| Colchicum |
yaz |
Sonbahar |
| Crocus |
Sonbahar |
İlkbahar başı |
| Colocasia |
İlkbahar |
yaz |
| Freesia |
Sonbahar |
İlkbahar |
| Gladiolus |
İlkbahar |
Yaz ortası |
· Rhizomlular ve Tüplü YumrulularRhizomes kök benzeri gövdeye sahip bitkilerdir. Genişleyen gövde yer altında büyür, kökler aşağı, gövde ve yapraklar yukarı doğru gider. Çoğalma ise yumruların en az tek gözlü farklı parçalara bölünmesiyle sağlanır. Yazın açan soğanlar: (Yumrulu begonia, calla, canna, dahlia, gladiolus ve lily) İlkbaharda dikilir, yaz-sonbaharda çiçek açar, Kışın uykuda yatar.Sebzeler dünyasında, örnekler arasında Patatesler, Yer elması, Ginseng, Zencefil kökü, Jarusselam enginarı
| Botanik İsmi |
Ne zaman dikilmeli |
Ne zaman çiçek açar |
| Begonia |
ilkbahar |
yaz |
| Canna |
İlkbahar |
yaz |
| Caladium |
İlkbahar |
yaz |
| Iris |
Sonbahar |
yaz |
| Convallaria |
Sonbahar |
İlkbahar |
· Yumrumsu (tüplü) Kökler :Yumrular ve yumru kökler;Soğan benzeri ancak tatlı patatese benzer bir yapı (dahlia, tuberous begonia vb)Yumrumsu kökler Rhizomes’e benzer. Ancak bunlar gerçek kök değildir. Genişletilmiş kökler gövde ve yaprakları dışarı çıkarır. Çoğalma köklerin ayrılmasıyla sağlanır.
| Botanik İsmi |
Ne zaman dikilmeli |
Ne zaman çiçek açar |
| Clivia |
Herzaman |
İlkbahar |
| Dahlia |
İlkbahar |
yaz |
| Hemerocallis |
İlkbahar |
yaz |
İlkbaharda açan soğanlar: (Crocus (çiğdem), hyacinth (sümbül), daffodil (bodur nergis), tulip (lale), iris, scilla, fritillaria (şah tacı-ters lale) ve allium) Sonbaharda dikilir, ilkbaharda açar, yazın uykuda geçer. Tulipa spp. /LALE Tam güneşli ortamlarda yetişir. Soğanları 12 cm derine 10’ar cm aralıklarla dikilir. İlkbaha başından sonra ilkbahar sonlarına kadar çiçek açar. Daha uzun süreli çiçek için farklı (erken, orta ve geç) zamanlarda çiçek açan laleleri dikiniz. Çok gösterişli ve düzenli görünüşlüdürler. Büyük kümeler halinde, büyük miktarda dikince veya düzenli dikince, belli bir hat boyunca dikildiğinde en iyi görüntüyü sağlar. İyi görüntü için yıl aşırı olarak yeniden dikilmelidir. Buketler için extra büyütmek gerekir. İlkbaharda çiçek açan diğer soğanlar, hercai menekşe ve uzun ömürlü bitkilerle iyi kombine oluşturur Narcissus spp/NERGİS İlkbahar başı ile ortası arasında çiçek açar. Ağaçlar ve çalılar altında naturalize etmek için uygundur. Ağaçlık alanlar ve meralar için harikadır. Tam güneş ve yarı gölgeli alanlar uygundur. Daffodillerin (bodur nergis) büyük çoğunluğu 20 cm derine ve 20 cm aralıkla dikilir. Tete a Tete, Jack Snipe, Suzy, February Gold, Baby Moon, Canaliculatus, Thalia gibi türleri ise 15-17,5 cm derine dikilir. Kümeler halinde dikildiğinde en iyi sonuçları verir. Soğanlar çoğalır ve yayılır.Diğer ilkbaharda açan soğanlarla ve hercai menekşelerle çok iyi birleşir. Buketler için mükemmeldir. Hyacinthus spp./SÜMBÜL Tam güneş veya yarı gölgeli alanlarda büyür. 20 cm derinliğe 15’er cm aralıklarla dikilir. İlkbahar ortasında çiçek açar. Yol kenarlarına veya bahçe önlerine düzenli görünüşlü, gruplar halinde veya düzenli sıralar halinde dikildiğinde en iyi görüntüyü verir.Güzel bir görüntünün sürdürülebilmesi için birer yıl aralıklı olarak dikilmelidir. Yoğun koku vardır. Buket için extra büyümüş olarak kesiniz. İlkbaharda çiçek açan diğer soğanlar, hercai menekşe ve uzun ömürlü bitkilerle iyi kombine oluşturur. Crocus vernus / SAFRAN/ÇİĞDEM Son baharda 7,5 cm derine 10 cm aralıklarla kök olarak dikilir.Yaprak çimenimsi; koyu yeşil, eğrilmiş, yaprak merkezinden aşağıya gümüş çizgiler, çiçeklerden kısa yapraklar, çiçek açtıktan sonra 20-30 cm ‘ye genişler.Çiçek 2.5-3,5 cm den 20 cm kadar uzun, beyaz, sarı, mor veya çizgili, umumiyetle tek doğar, gece veya bulutlu havalarda kapanır, ilk baharda açar.İyi drene edilmiş toprağa, bol güneşli veya yarı gölgeli, eğer yaprağın uygun şekilde olgunlaşmasına müsaade edilirse çim alanında da doğal olarak yetişebilir. Bunun 3 türü vardır: C. chrysanthus (Golden Crocus) küçük çiçekleri vradır ve çok erken çiçek açar; C. vernus (Dutch Crocus) en popüler olanıdır ve geniş çiçekleri vardır; 3. grup ise botanik türlerini içerir, küçük ve parlak renkli çiçekler olma eğilimindedir. Sonbaharda açan türleri de vardır Fritillaria imperialis /ŞAH TACI Sonbahar başlarında, soğanlar 10-15 cm derine 10-15 cm aralıklı olarak dikilir.Habit 23-40 cm dik olarak,yaprak az sayıda, yenilenen yapraklar; düzenli; 7,5-15
Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!