Çim alanlardaki yabancı otlarla kimyasal mücadelenin kısaca özü; yabancı bitkilerin öldürülmelerini sağlayan veya normal büyümelerini engelleyen ve "Herbisit" adı verilen kimyasal maddelerin kullanımını içerir.
Herbisit uygulaması iki şekilde yapılmaktadır.Birincisi;çıkış öncesi kullanılan herbisitler.Bunlar alana çim ekilmeden yada hazır çim döşenmeden toprak içine yapılan ve yabancı ot tohumlarını öldüren herbisitlerdir.İkinci olarak ise çıkış sonrası uygulanan ve direk yabancı ot görünmeye başladıktan sonra uygulanan herbisitlerdir.Aşağıda yeni ilaçlama yapılmış çim alanda  şekilde görüldüğü gibi yabancı otlar solmuş ve kurumak üzeredir.

Herbisitler de çok genel anlamda "Kontakt Etkili" ve "Sistemik Etkili" olmak üzere iki guruba ayrılır. Kontakt etkili, bir başka deyişle dokunma etkili herbisitler ancak değindikleri organ yüzeylerine temas eder.

Yabancı Bitkilerle Savaşımda Kullanılan Bazı Herbisitlerin Kullanma

 Yöntemi, Türü ve Etkileri

Herbisit Kullanım Şekli	Türü	Etkisi	Adı
Yapraklara Püskürtülen,	Seçici	Sistemik	2,4-D, 2,4-DB,
Ağaç Gövdelerinin	Seçici	Sistemik	2,4,5-T, Silvex
Dibine Uygulananlar		Kontakt	Picloram
Püskürtülen			2,4-D amin
Gövdeye Şırınga Edilen	Seçici	Sistemik	2,4,5-T; 2,4-D amin,
		Kontakt	Picloram
Kesilen Gövdeye	Genel	Sistemik	AMS, 2,4,5-T,
Uygulananlar	Seçici		2,4-D amin
Toprağa Püskürtülen,		Sistemik	Fenal, PBA, TBA,
Pelet veya Granüle			TCA,
Olarak Toprağa verilen			Boraks
ve Geçici Sterilizasyon		Kontakt	Atrazin, Bromit,
			Picloram,
Sağlayanlar			Dicamba, Diuron,
			Fenuron, Monuron,

Bazı herbisitler iletim boru hücrelerini (floeın boruları) öldürdüğünden taşınma durabilmekte ve herbisit etkisi kaybolabilmekte sonuç olarak bitkinin bir bölümü ölürken, önemli bölümü canlı kalmaktadır. Bu nedenle, herbisit dozunu düşük tutarak floemde taşınma miktarını arttırmak ve sürekliliğini sağlayarak yabancı bitkiyi bütün olarak öldürmek gerekmektedir.Yabanco ot mücadelesi yapılmış alan aşağıda şekilde görülmektedir.

Dokulara değinen veya taşınarak bitki içine yayılan herbisitler onları bir çok farklı etkiyle öldürmektedir. Bu zehir etkisi; fotosentezi durdurarak, nükleik asit oluşumunu engelleyerek protein metabolizmasını veya enzim aktivitelerini durdurarak, ya da büyümeyi anormal hızlandırarak ortaya çıkmaktadır. Sonuçta, önce yabancı bitkinin yapraklan sararıp büyüme durmakta, daha sonra solma başlayıp kurumayla devam etmekte ve bitki ölmektedir.

Yeşil alanlarda ise özellikle selektif etkili ve büyüme hormonu içerikli herbisitler kullanılmaktadır. Herbisit içinde etkili olan bu maddeler hücre bölünmesini aşırı hızlandırmakta ve bitkiler ölünceye değin büyümektedirler. Zira bitkiler büyüme hızları için yeterli olacak miktarda su ve besin maddelerini alamaz hale gelmektedirler. Büyüme maddesi içerikli herbisitlerin uygulanması sonrasında yabancı bitkilerde kıvrılmalar, dokuların patlaması ve klorofil azalması şeklinde belirtiler ortaya çıkmakta ve bunun sonucunda bitkiler kısa sürede ölmektedirler.

Herbisit uygulamalarında başarı, teknik bilgiye ve kullanım kurallarına bağlı kalmaya dayanır. Herşeyden önce sağlık kurallarına tam olarak uyulması çok önemlidir. Uygulanan herbisitlerin zerrecikleri dahi hiç bir şekilde komşu alanlara veya su yüzeylerine dağılmamalıdır.

Herbisit uygulanmasına karar vermeden önce mevcut yabancı bitkilerin ortadan kaldırılması için, tüm çevreyi koruyucu savaşım düşü­nülmeli, son çözüm olarak en uygun herbisitin uygulanması amacıyla uzman mühendis kontrolünde yapılmalıdır.Yeterli bir savaşım, sorun oluşturan yabancı bitkilere en çok etkili olan kimyasalın veya kimyasal madde kombinasyonlarının seçilmesine bağlıdır (Çizelge 26). Herbisit uygulanmasında en uygun zaman dilimi Mayıs ortası ile Eylül ortasıdır. Bu dönemde sıcaklığın 10°C'ın altına düşmemesi ve gündüz sıcaklığının da 15°C ile 25°C arasında bulunması gerekmektedir. Bunun altındaki sıcaklıklar etkiyi aşırı düzeyde azaltmaktadır.

Yeşil alanlarda görülen yabancı bitkilere karşı kullanılan herbisitler, en çok çimlenme aşamasından küçük boyuttaki rozet oluşumuna kadar ve yine sapa kalkmadan çiçeklenmeye kadar olan dönemlerde etkili olmaktadır. Herbisit ilaçlaması yapılacak olan yeşil alan, uygulamadan 5-8 gün önce biçilmeli, böylece herbisitin üzerinde tutunabileceği yeterli bir yaprak alanı gelişmesine zaman bırakılmalıdır. Yine uygulamadan 10 ile 14 gün önce, yeşil alan yeterli oranda azot ve potasyum ile gübrelenmeli, bu uygulama ile mevcut boşlukların yeşillenmesi teşvik edilmelidir. Pülvarizatörle yapılan uygulamalarda yaprakların kuru, tozlama şeklindeki uygulamalarda ise nemli olmalarına özen gösterilmelidir.

 (Çizelge 27). Yeşil alanı oluşturan buğdaygiller, preparatların kullanım kurallarına uygun olarak atılması durumunda, çok az veya hiç bir şekilde etkilenmemektedirler. Çünkü bu maddeler çim bitkisi yapraklarına az tutunabilmekte, bitkilerin büyüme noktaları korunmuş durumda olduğundan, herbisit bu dokulara ulaşamamaktadır. Ancak, etkili madde zamanla çim alanın keçeleşen katmanında birikerek zararlı olabilmektedir.

Yeşil Alanda Yabancı Bitki Savaşımında Herbisitlerin Kullanımı

Etkili Madde veya Etkili madde kombinasyonları	1000 m2 İçin Saf Herbisit Miktarı	Kullanım Şekli
MCPA	800 mi 1000 mi	Püskürtme Sulama
2,4-D	250-500 g	Püskürtme
Dichlorprop (2,4-DP)	400-500 mi	Püskürtme
MCPA+Dichlorprop	1000 mi 1000 mi	Püskürtme Sulama
MCPA+Dicamba	600 mi	Püskürtme
MCPA+Dicamba+ Dichlorprop	800 mi	Püskürtme
2,4-D+Dicamba	400 mi	Püskürtme
2,4-D+MCPA	400 mi	Püskürtme
2,4-D+Mecoprop	700 mi	Püskürtme

Uygulamalardan sonraki 24 saat boyunca sulama yapılmaması ve yağmurun yağmaması gerekmekte, sıcak ve nemli hava koşulları herbisitlerin alınımını ve etkisini arttırmaktadır. Herbisit uygulamasından sonra 5-7 gün boyunca biçim yapılmamasına da özen gösterilmelidir. Yine uygulama sürecinde etkili rüzgar olmamasına dikkat edilmeli komşu alanlara olabilecek bulaşmalar mutlaka engellenmelidir.

Kullanım rahatlığı nedeniyle herbisitlerin daha çok sıvı preparatları kullanılmaktadır. Her herbisit için belirtilmiş olan yoğunluklara ve karışım miktarlarına da kesinlikle uyulmalı, kullanılacak su ise fazlaca kireç ve demir gibi unsurları içermemelidir.

         Kısaca sonuç olarak ; mevcut çim alanlarda geniş yapraklı yabancı otlarla mücadelede en uygun herbisit 2-4 D Amin aktif maddeli preparatlardır.Kullanım dozu olarak uygulama cihazına bağlı olarak değişmekle birlikte sırt pomasıyla 250 cc/dekar, motorlu pülverizatörle uygulama dozu ise 500 cc / dekar ‘ dır.Yalnız çim alanlardaki, dar yapraklılarla ilgili etkili herbisitler mevcut değildir.

Kaynak: Çim Alanlar Bakım ve Yapım Tekniği , Prof.DR.Esved AÇIKGÖZ

Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!