Ülkemizde Bodur Meyvecilikte Başarının Sırrı

bodur Öncelikle bodur kavramı ülkemizde biraz yanlış anlaşılıyor ve bu durumu daha anlaşılır yapmak için önce gerekli tarifi vermekte fayda görüyorum.

Bodur denilince anlaşılan şey sanki küçücük ağaçlardan oluşan bahçeler kurulacakmış ve hatta saksıda bile yetişebilecekmiş gibi bir düşünce var ki bunun yanlış bir düşünce olduğunu üreticilerimiz ya da ilgililer öğrendiğinde hayal kırıklığına uğruyorlar. Normal bir kiraz ağacını düşündüğümüzde boyu yaklaşık olarak 6-7 metreye kadar ulaşabilen bir ağaç akla gelmelidir. Bodur kiraz deyince ise toprağınızın özelliğine göre seçilecek anaç üzerine 3 ile 4 metreye kadar boylara ulaşacak bir bitki hayal etmek gerekiyor.

Bitkilere bodurluğu sağlayan anaçlar, anacın kuvvetine göre %20 bodur, %30 bodur, % 50 bodur ya da % 70 bodur kavramları ile birlikte anılır. Oran büyüdükçe bitkinizin bodurluğu artar.

Önemli olan ise toprağınızın yapısı, sulanabilirlik durumu, tabansuyu problemi gibi etkenlerin belirlenmesi ve bu özelliklere uygun anacın seçilerek çeşit seçimine karar verilmesidir. Bu işlem eğer doğru yapılmaz ve toprağınıza uygun olmayan bir anaç sırf daha bodur olduğu için seçilirse zamanla bu bahçede problemler yaşanacaktır ve geri dönülmesi zor sorunlar ile uğraşmak gerekecektir. Anlayacağımız durum kısaca şudur ki; ...

bahçemize dikeceğimiz fidanın bodurluk derecesini toprağımız belirler.

Ülkemizde bodur meyvecilik son yılların yükselen yıldızı olsa da her yeni işte olduğu gibi problemlerle karşılaşılmaktadır. Bunların başında yanlış anaç seçimi, yanlış tür ve çeşit seçimi, uygun olmayan dikim sistemlerinin kullanılması, budama konusunun ihmal edilmesi ya da yanlış yapılması gibi durumları sayabiliriz.

Hala geleneksel düşünce tarzından çıkılamadığı için yapılan bu yanlışlara henüz ülkemiz yönetmeliklerinin de uymaması daha da büyük sorunlara bizleri itmektedir. Bilindiği gibi özel sektör pek çok zaman devletin kanunsal işleyişinden daha hızlı hareket etmekte ve bu sebeple hem zorlanmakta ve hem de kaygan zeminde en iyi yolu bulmaya çalışmaktadır.

armut_anaclari Tarımda önemli bir kıstas vardır, birim alandan en yüksek gelirin elde edilmesi. Klasik sistemlerde bir dekar alandaki 40 kayısıdan 4 ton ürün alınırken bodur meyvecilikte bir dekar alandaki 222 kayısıdan 8,8 ton ürün hasad edilebilmektedir. İki alandan elde edilen gelir (aynı çeşit için) karşılaştırıldığında 2 katın üzerinde bir gelir üreticinin cebine girecektir. Bir de buna klasik anaç üzerine yapılan çeşidin 5-6. yıllarda verime yattığını bodur anaçların ise aynı şartlar altında 3-4. yıllarda tam verime ulaştığını eklersek aradaki fark 2 yıl çarpı 2 kat ürün demek olur ki bu da 4 katlık verim demektir.

Kısacası bodur meyvecilik anaç, tür, çeşit seçimi doğru yapıldığında çoktan öte karlı bir iştir.

Peki bunları seçtik yeterli mi? Hayır tabiî ki yeterli değil bakım, gübreleme ve budama ayaklarının da iyi yapılması gerektir ki ülkemizde bu konuda üreticiye gerçek desteği veren firma sayısı azdır. Örnek verecek olursak Vitroplant Fidancılık 2 yıllık teknik bakım ve destek hizmetiyle Adana-Mersin Bölgesinde yüzlerce dekar bahçe tesis etmiş ve bunların takibini yapmaktadır. Çünkü üreticimiz de bodur meyvecilik hakkında yeterli tecrübe ve bilgi birikimi yoktur. Vitroplant Fidancılık ise İtalya'da ve Avrupa'da geçen 20 yılda elde ettiği tecrübeyi ülkemiz üreticilerine aktarmaktadır.

Bodur meyve yetiştiriciliği kapsamlı ve geniş bir iş olup, ilk yatırım maliyeti yüksektir bu yatırımı ise çok kısa bir sürede geri çevirmektedir.

Devletimiz Ziraat Bankası aracılığı ile verdiği krediler ile Doğrudan Gelir Destek ödemeleri ile bodur meyveciliğe hayli önem ve destek vermektedir. Ancak, henüz uygulamadaki eksiklikler tam olarak giderilemediği için zaman zaman sıkıntılar çıkmaktadır. Bu sıkıntıların aşılması için özel sektörde bu işi yapan firmalar ile masaya oturmalı ve en yakın zamanda çözüm üretmelidir. Geçen her yıl ülkemizin ihracat kaybı demektir. Eğer Avrupa'ya gireceksek bunu önce onlara satacağımız meyvelerin ihracatını arttırmakla yapabiliriz. Avrupa'nın damak ve göz zevkine göre seçilecek çeşitler ile kurulacak iyi tarım uygulamaları kapsamındaki hiçbir bahçenin zarar edeceği görüşünde değilim.

Buradan tüm yetkililere sesleniyorum bir an evvel bu düzenlemeler yapılsın ve yeni çeşitlerin ülkemizde üretimi ve yetiştirilmesinde geç kalınmasın.

Saygılarımla.

Hacı Murat BERKSOY

Ziraat Mühendisi