BAHÇE KURUMUNDA SİSTEMLER

Bahçe kurmadan önce karar verilmesi gereken konulardan biride bahçenin sistemli olarak dikilmesidir. Ülkemizde vazo sistemi en yaygın sistem olup dikim aralıkları ile ilgili çeşitli sorunlar içecek şekilde dikim yapılmaktadır.

Bu sorunların başında "sık dikip bir iki yıl sonra birini sökerim mantığı" ile sonradan işleri çok zorlaştıran bir dikim modelinin benimsenmesidir.

Diğer bir sorun ise iki farklı meyve çeşidinin ki bu genelde farklı zamanlarda meyve veren ve birbirinden çok farklı fizyolojilere sahip iki çeşidin dikimidir. Örneğin, narenciye içerisine kayısı dikilmesi veya zeytin içerisine şeftali dikilmesi daha da farklı olarak bağ içerisine nektarin dikilmesi gibi.

Bu ve buna benzer bir çok farklı uygulamalar bahçelerimizde görülmektedir. Sorunlar ise başlangıçta değil sonradan açığa çıkmaktadır. Özellikle ilaçlamalar, gübrelemeler, sulama düzenleri ve kültürel bakımları gibi birçok farklı noktada toplanan bu sorunlar nedeniylede problemler yumağı içinde boğulup gitmeler başlamaktadır.

Genelde birkaç yıl verim aldıktan sonra çeşitlerde birini sökme niyeti değişmektedir. Niyet değişince başta sık dikimden dolayı kültürel işlemler zorlaşmakta, ağaçlar birbirine gölge yaptığı için verimler düşmekte, havalanma tam olmadığı için hastalıklar çoğalmakta, iki tür içinde ayrı ayrı ilaçlamalar gerektiğinden mücadelede zorluklar çıkmakta, farklı zamanlardaki su isteklerinden dolayı birine su vermek gerekirken diğerinin bundan zarar görmesi, sulama ile damlamadan verilecek gübrelerin dozları ve özellikleri karışmakta, biri yaprağını döktüğünde kış mücadelesi yapılması gerekliyken diğeri kış mücadele ilacından negatif yönde etkilenmekte...

Daha belki de sayamayacağımız kadar çok problem arkası arkasına gelecek. İşte mühendisliğin bile sınırlarını bu denli zorlayan bu dikim sistemlerinden vaz geçmek gereklidir. Bunu sağlayacak en önemli unsurların başında da bodur meyvecilik gelir.

Bodur meyve fidanları ile uygun ve kurulacak sisteme yada gelecekteki planlara göre önceden tespit edilmiş sıklıkta bahçeler kurulabilir. Şöyle ki bir dekar alana 222 adet kayısı yada 200 adet şeftali rahatlıkla hiçbir sıkışmaya sebep olmadan dikilebilir. Bilmeyenler için belirtelim ülkemizde ortalama kayısı ve şeftalinin dekar adedi 40-50 adet arasındadır.

	kayısı	Şeftali	Erik	Elma	Armut
Vazo sistemi	88	67	88	67	67
Transversal	222	200	222
Çam sistemi		133		222	222
Çam sistemi				333	333

Yukarıdaki sayılar değişebilir ama görülmesini istediğim ortalama rakamlar bu şekilde özetlenebilir. Aynı fidanın bir dekar alana ne kadar farklı sayılarda dikilebileceği de gözler önüne çıkmış durumda. Tabi bu sıklıklarda fidan dikmek için bazı temel sistemlerin uygulanması gerekiyor. V sisteminde ağaçlar eğik dikilir, transversal sistemde ağaçlar iki ana dal üzerine taçlanır, vazo sisteminde 4 ana dal üzerine taçlama ayarlanır, çam sisteminde ise bitki bir çam gibi dikine büyütülür.

Bu sistemleri resimlerde görebilir ve birbiri ile kıyaslayabilirsiniz. Her birinin kendine göre avantaj ve dezavantajları mevcut, hepside dekardan alınacak verimi maksimum noktaya taşıyor.

Bahçe kurarken hangisi seçilmeli sorusunun cevabı tarlaya, çeşide, türe göre değişiklikler arzediyor. Bunun kararını bu sistemler üzerinde uzmanlaşmış kişiler vermelidir. Aksi halde yanlış durumlarda ortaya çıkabilir.

Saygılarımla,