Değerli bahçesel okurları; Artık aynı yazıyı görmekten sıkıldığınızı düşünerek sizin için bir konuyu araştırarak köşemde yer vermeyi düşündüm! “Dikey Bahçe” nedir.Fransız Patrick Blanc’ın bulduğu bir sistemdir. Peyzaj mimarisi âlemi de benimsemiş durumdadır. Özetle, amaca uygun bir konstrüksiyon ile duvarın canlı bitkilerle kaplanması demektir.  Bu alandaki bilginin veya pratiğin uygulaması ülkeden ülkeye değişebiliyor. Bahçenin duvara tutturulacağı paslanmaz konstrüksiyon özel olarak üretilmiş bir malzemedir

Binalara Çiçek Açtırdı
Dikey bahçe de neyin nesi' diyenler için konuyu biraz özetlemekte yarar var. 1988'te 'yaşayan duvarlar' adıyla Patrick Blanc tarafından üretilen sistem, en kısa tanımıyla binaların dış yüzlerinin canlı bitkilerle kaplanması anlamına geliyor. Patrick Blanc, Fransız Ulusal Bilim Merkezi’nde çalışan dünyaca ünlü bir botanikçi. Blanc, yıllarca bitkiler üzerinde çalışarak kendi geliştirdiği  “dikey bahçeler” ile tanınıyor. Blanc bu bahçelerin patentini de almış ve 1988’den beri tüm dünyada uygulamalar yapmış. Bugün uygulama ve araştırmalarının yanında Paris IV’de eğitmenlik de yapıyor. Blanc aslında hem bir bilim adamı hem de bir sanatçı. Fransız Ulusal Bilim Merkezi’nde tropik ormanlar üzerine çalışmalar yürüttüğü için bu konuda bir şüphe olmaz. Sanatçı diyorum çünkü Blanc yaptığı her duvar ayrı bir çalışma, kendisi de bahçelerini eserleri olarak gördüğünü söylüyor. “Dikey Bahçeler” topraksız bir ortamda yetişiyorlar. Uygulamayı Blanc şöyle anlatmış: “ Üzerindeki yükü taşıyabilecek ya da tercihen taşıyıcı olan bir duvara metal bir çerçeve yerleştiriliyor. Bu metal çerçeve içinde 10 milimetrelik PVC yüzeyler ve aralarında 3 mm‘lik poliamid tabaka bulunuyor. Bu tabakalar köklerin büyümeleri için toprak yerine geçecek uygun ortamı hazırlıyor. Bunların arkasında ayrı bir katman olarak borucuklar ağı bulunuyor. Bu borucuklardan fışkırtılan mineraller ile bitkiler besleniyor. Suyun fazlası çerçevenin altındaki giderde toplanıyor ve tekrar sulama sistemine döndürülüyor. Bu bahçelerde yetişecek bitkiler özel olarak seçiliyor. Çünkü dik bir yüzeyde tutunabilen, sarmaşık gibi tırmanıcı ya da yamaçlarda büyüyebilen bitkiler bu bahçelerde yaşayabiliyor. Blanc, bu bahçeleri yaptığı her ortamın nem, ışık alma ve iklimsel özelliklerine göre bitkilendirme yapıyor ve sistemini ona göre kuruyor.”Üç parçalı sistemde; metal bir çerçeve, PVC katmanı ve suyu dengeli dağıtmak için bir keçe tabakası bulunuyor.
Paris, New York, Londra, Tokyo gibi şehirlerde her geçen gün ilgi gören 'yaşayan duvarlar' şimdiden 100 lerce yapıya uygulanmış durumda. Fransa Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nde çalışan bilim adamı Blanc'ın 'dikey bahçeler' üzerine bir kitabı dahi bulunuyor. Çocukluğundan itibaren bitkilere meraklı olan Blanc, Malezya yağmur ormanlarında yetişen 2 binin üzerinde bitkinin toprağa ve güneşe ihtiyaç duymadan yaşayabildiğini keşfedip, bu bitkilerin büyük şehirlerde çoğalmasını sağlayarak 'dikey bahçe' mimarisinin temelini oluşturuyor. Ayrıca Blanc 1977 yılından itibaren yapmış olduğu çalışmaları ve evinin farklı fotoğrafını da kitabına aktarmıştır. Gezdiği alanlardan çekmiş olduğu ve sanatının esinlenmesi olan bir çok fotoğraflarıda kitabında yer vermiştir. 'Dikey bahçe' uygulaması yapılacak duvarların konumu ve bölgenin iklimine göre bitki seçimi yapılıyor. Birbiriyle yaşama konusunda sorun çıkarmayan bitkilerin seçildiği uygulamalarda ortalama 500 tür kullanılıyor. Bitkilerle donatılmış bir duvar, temiz havaya katkı sağlarken stresli şehir ortamlarında rahatlatıcı özelliğe sahip. Bitkiler ısı yalıtımı özelliği sayesinde binaları soğuktan koruyor, yaz aylarında ise bina içlerini olduğundan daha serin tutuyor. Dikey bahçe istekleriniz ile ilgili olarak daha detaylı bilgi için www.planthospital.biz adresine bakılabilir.Ardından bitkilerin köklenmesini ve tutunmasını sağlayacak, bitki köklerinin gelişimine uygun malzemeden dokunan keçenin imalatı yapılmış. Otomatik sulama, bitkilerin ihtiyaç duyacağı iz elementleri dengeli bir şekilde sağlayacak dozatron, (otomatik gübreleme sistemini), ısı nem dengesini sensörleriyle algılayarak devreye giren sislendirme sisteminin kurulması . Sonra da oluşturulan tasarımdaki,  grafik ve estetik bütünlüğü canlandıracak uygun renklerdeki bitkiler seçilmesi gerekmektedir.Söz konusu bahçe olunca yaratıcılığın asla sonu gelmez. Şehir insanı her geçen gün binaların arasına biraz daha sıkışırken, dikey bahçeler son dönemde bu sorunun en önemli çözümlerinden biri olmaya başlamıştır. Blanc cadde ve kavşaklardaki gri görünümü bir çok eserinde yeşile çevirmiştir.Günümüz modern mimarisine yeni bir anlayış getiren dikey bitkilendirmeler, bildiğiniz bahçenin, bir binanın cephesine ya da bir duvara konumlandırılmış halidir. Bu uygulamada, değişik çeşitlerdeki canlı bitkiler düz duvarda yaşar. Doğanın, yeşilin, kentsel çevrenin içine girmesi daima zor bir konu olmuştur. Ne yazık ki hayat şartları, bizi her geçen gün daha fazla bina arasında kalmaya zorluyor. Bu soruna son dönemde getirilen en çarpıcı çözümlerden biri de “dikey bahçe” tasarımlarıdır. Bu tasarımlar şehrin tam ortasında yaşayanlar için birebir. Geniş, yeşil alanlar yaratmak için yeterli alanınız olmasa bile ihtiyaç duyduğunuz yeşile sahip olmanızı sağlıyor. Ülkemizde henüz çok fazla dikey bahçe uygulamasına rastlanmasa da, beton duvarlardan oluşan kent dokusunu grilikten uzaklaştırmaları, ona yeşil bir bakış açısı kazandırmaları, kentleri yaşanabilen, nefes alınabilen yerlere dönüştürmeleri açısından dikey bahçelerin önemi gün geçtikçe artacak gibi görünüyor.
Sistemin çalışma prensibi çok basit: Çerçeve içine yerleştirilen keçeler tohum ya da fideler herhangi bir küflenme yaşamadığı için bitkilerin daha rahat yetişmesine imkân sağlıyor. Her ortama uygulanan bahçe sistemi damla sulama yöntemiyle sulanıyor. Bitki yetiştirilmesinde toprak kullanılmadığı için de metrekare başına 20 ila 30 kilogram yük düşüyor ve binalara fazla yük binmiyor. Bitkilendirme yapılacak duvarın bitki yetiştirmeye uygun olup olmadığı önemlidir.
■ Duvarın bitkilendirmeden sonra oluşabilecek yükü taşıyıp taşıyamayacağı,
■ Kullanılacak olan bitki türlerinin özellikleri,
■ Bitkilerin yerleştirileceği kafes ya da benzer tutucu elemanların sistemleriyle ilgili özellikler, bitkilendirme yapılmadan önce konunun uzmanları tarafından değerlendirilmelidir. Dikey Bitkilendirmenin Yararları;
■ Kötü tasarlanmış cepheleri gizler.
■ Bu uygulamada, bitkilerin duvara zarar verdiği düşünülür ama antik çağlardaki duvarların bitkilerle kaplı olmasına rağmen yüzyıllardır ayakta kaldığını düşünürsek bu küçük bir ihtimaldir.
■ Binaların yazın soğuk, kışın da sıcak olmasını sağlar. Daima yeşil kalan bitkiler seçildiğinde ısı kayıpları azalır.
■ Dikey bitkilendirmeler doğal bir ısı ve ses yalıtımı sağlar, havadaki tozu, kiri temizleme özellikleri vardır.
■ Dikey bitkilendirme, bir duvar olarak farklı yönlere dönük olabildiği için kullanılan bitkilerin güneş, ışık gibi ihtiyaçlarına göre konumlandırılabilir.
■ Bir çatı bahçesi sadece yukarıdan görülebilirken, dikey bir bahçe sokaktaki insanlar tarafından da görülebilir.Bu konuda görseller ve bilgilendirme için dikeybahcem.com adresini ziyaret edebilirsiniz. Saygılarımla

Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!