HYDRANGEA (ORTANCA) (SAXIFRAGACEAE)

Kuzey ve Güney Amerika ile Doğu Asya'da yayılmış bulunan yaklaşık 80 kadar tür ve kültüvarı vardır.

Kışın yaprağını döken çalılardır ve bir iki türünde olduğu gibi sarılıcıdırlar. (H. Petuolaris, Japonya, Kore ve Tayvan'da doğal yetişir, 15m. yüksekliğe kadar yükselerek sarılır. Tomurcuklar sürgünlere karşılıklı dizilmişlerdir. Yapraklar basit, kenarları dişli veya bir türünde olduğu gibi lopludur. (H. quercifolia) Çiçekleri tamdır, teker teker değil, çoğunlukla yalancı şemsiye veya bir türünde (H. Paniculata) olduğu gibi salkım tipi kurul oluştururlar.

Ortancalar humusça zengin, iyi drenajlı, rutubetli, güneşli veya kısmen gölgeli yerlerde en iyi gelişmelerini yaparlar. Soğuğa oldukça hassas türlerdir. Ancak boylanan H. Arborescens'ler büyük çiçekli (H. Macrophylla) diğer ortancalara nazaran soğuğa daha dayanıklıdırlar. Ortancalarda ortam pH'ı değiştirilmek suretiyle çiçeklerde pembe veya mavi renklenme sağlanabilir. Alüminyum sülfatla yapılan bir gübreleme ile pH düşürülerek çiçek renklerinin pembeden mavi eflatuna dönüşmesi sağlanabilir

Ortancalarda budama zamanı da önem taşır ve türe göre değişir. H. Arborencens büyüme başlamadan evvel erken ilkbaharda budanmalıdır, bu suretle o yıl bol çiçek yapması sağlanır. Yalnız kuru çiçeklerin alınması ile yetinilip gerçek anlamda budama yapılmaz ise çiçekler bol fakat küçük olur. Çok büyük çiçekler istemezsek yerden 60cm. boyunda budama en iyisidir, bol miktarda orta hacimde çiçek oluşur. H. Macrophylla' da budama çiçeklenmeden hemen sonra yapılmalıdır.

Yaz sonu sürgün çelikleriyle kolaylıkla üretilebilirler.

 

HYDRANGEA MACROPHYLLA - BÜYÜK ÇİÇEKLİ ORTANCA (SAXIFRAGACEAE)

Yetişme Yeri: Çin kökenli bitkilerdir. Ülkemizde de bol miktarda yetiştirilen bitkilerdir. Boy ve Çap: Yuvarlak tepeli, sık dallı, 1-1,5m'ye kadar boylanabilen bir çalıdır.

Genel Özellikleri: Karşılıklı olarakm dizili yaprakları ters yumurta, eliptik veya geniş yumurta biçimindedir." Uçları birdenbire sivrilen bu yaprakların dip kısmı geniş kama şeklinde, 7-15cm boyunda ve kenarları kaba dişlidir. Ayanın üst yüzü parlak-yeşil, alt yüzü açık-yeşil ve her iki yüzü de çıplaktır. Çiçekleri 15-20cm çapında kartopunu anımsatan bir çiçek kuruludur. Haziran ayında çiçeklenir. Pembe, mavi nadiren beyazdır. Çiçek rengini toprağın pH'ı tayin eder. Asit topraklarda mavi, alkali topraklarda pembe ya da kırmızı çiçek açarlar.

İklim ve Toprak İstekleri: Öğleden sonra güneşini almayan hafif gölge yerlerde ve mineralce zengin, balçık topraklarda iyi gelişir. Suyu sever.

Budama Durumu: Çiçeklenmeyi takiben hemen budama yapılır.

Üretim tekniği: Çelikle üretilir.

Kültivarları:

H.m. ev. 'King George' - Çiçekleri canlı pembedir.

H.m. ev. 'Holstein' - Çiçekleri pembe, asit topraklarda maviye döner.

H.m. ev. 'Altona' - Çiçek kurulları büyük çiçekler pembedir.

H.m. ev. 'Joseph Banks' - Deniz kenarına yakın yerlere dikilebilir, çiçekler büyük ve çivit mavişidir.

H.m. ev. 'Ami Pasquier' - Gençken iç mekanda kullanılabilecek, yavaş büyüyen, koyu mor çiçekli bir kültivardır.

H.m. ev. Tricolor' - Açık yeşil ve krem-beyaz alacalı yaprakları vardır.

H.m. ev. 'Hamburg' - 30cm çapında koyu pembe çiçeklidir.

H.m. ev. 'Parsiva' - Çiçekleri koyu kırmızıdır.

HYDRANGEA PANİCULATA - SALKIM ÇİÇEKLİ ORTANCA (SAXIFRAGACEA

Yetişme Yeri: Çin ve Japonya kökenlidir. Ülkemizde de yetiştirilmektedir.

Boy ve Çap: 2m boyunda bir çalı veya iyi yetişme koşullarında budanmadığı takdirde küçük boylu bir ağaç görünümündedir.

Genel Özellikleri: Yapraklan 7-15cm uzunluğunda, yumurta biçimindedir. Uç kısımları sivrice kenarları dişlidir. Alt ve üst yüzleri seyrek tüylüdür. Çiçekleri sarımtrak-beyaz renkte 15-20cm uzunluğunda terminal salkım tipi bir çiçek kurulu oluştururlar.

İklim ve Toprak İstekleri: Öğleden sonra güneşini almayan hafif gölge yerlerde ve mineralce zengin, balçık topraklarda iyi gelişir. Suyu sever.

Budama Durumu: Budanabilir. Üretim tekniği: Çelikle üretilir. Kültivarları:

H.p. ev. 'Grandiflora' - Çiçekler daha büyük ve çoğunlukla üreyimsizdir.

H.p. ev. 'Praecox' - 2-3m boy yapar ve haziran ayında kırmızı ve beyaz çiçekler açar.

HYDRANGEA PETUOLARİS - SARILICI ORTANCA (SAXIFRAGACEAE)

Yetişme Yeri: Vatanı Japonya'dır.

Boy ve Çap: 15 hatta 25m'ye kadar boylanabilen, orman sarmaşığı Hedera helix gibi tutunucu kökleri ile duvar ve ağaçlara sarılan bir türdür.

Genel Özellikleri: Yaprakları 5-13cm uzunluğunda, geniş yumurta biçimindedir. Uç kısmı sivrice, dip kısmı ise yüreksidir. Kenarları ince dişli, üst yüzü koyu yeşil ve parlak, alt yüzü açık yeşil ve çıplaktır. Yaprakları uzun saplıdır(2-8cm). Çiçek kurulu oldukça gevşek (15,25cm çapında) sarımtrak beyazdır.

İklim ve Toprak İstekleri: Öğleden sonra güneşini almayan hafif gölge yerlerde ve mineralce zengin, balçık
topraklarda iyi gelişir. Suyu sever

Budama Durumu: Budamaya gerek yoktur..

Üretim tekniği: Çelikle üretilir.   
Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!