HASAT, KAVLATMA VE SERT KABUK KIRMA İŞLEMLERİNDE MEKANİZASYON

Badem yetiştiriciliğinde özelikle hasat sonrası işlemler önemli ölçüde işçilik gerektirir. Meyvelerin toplanması,  yeşil kabukların ayrılması (kavlatma) ve sert kabuğun kırılarak yenilebilir iç bademin çıkarılması çok uğraştırıcıdır. Bu işlemler küçük badem bahçelerinde aile işgücü yardımıyla yapılabilirse de, 100 - 1000 dekar gibi ticari büyüklükteki bahçelerde mekanizasyondan yararlanmak gerekir. Sadece 10 dekarlık bir bahçeden toplanacak meyve sayısının yetiştirilen çeşitlere göre 1.250.000 - 2.500.000 adet arasında olduğu dikkate alınırsa, daha büyük ölçekli bahçelerde meyve hasadının, kavlatmanın ve sonunda iç badem çıkarılması gibi işlerin kiralık işgücü ile ekonomik bir şekilde yapılamayacağı kolayca anlaşılabilir.

Ülkemizde bademin sert kabuklu olarak (yenilen iç badem çıkarılmadan) pazarlanması çoğu kez ürünün gerçek piyasa değerinin oluşmamasına yol açmaktadır. Bu yüzden en iyisi, ticari bahçe sahibinin iç bademi kendisinin elde etmesi ve bu ürünü kendi markasıyla iç ve dış pazarlara rekabete açık fiyatlarla satışa sunmasıdır. İç bademi ekonomik bir şekilde üretebilmek için mekanizasyon mutlaka dikkate alınmalıdır.

Modern anlamda badem tarımına yeni yöneldiğimiz için hasat, kavlatma ve kırma için dünyada kullanılan modern ekipmanlar henüz ülkemizde mevcut değildir. Bu ekipmanlar yurt dışında on binlerce dolar değerindedir. Çeşitli girişimciler ülkemiz koşullarına uygun ekipmanların teminine ve yerli üretim için ucuza mal edilecek şekilde tasarımına çaba harcamaktadır.

Yurt dışından zeytin hasadı için ithal edilmiş olan akülü hasat makinaları ile badem hasadı da yapılabilmektedir. Bu  makinalar fiyat ve işlev açısından çok uygun gözükmektedir. Küçük ve orta ölçekli bahçelerde yeterli sayıdaki hasat makinası ile meyveler çok daha çabuk ve ekonomik bir şekilde hasat edilebilir. Büyük bahçeler için daha komplike hasat ve toplama makinaları düşünülebilir (ağaçları gövdeden ya da dallardan sallayarak meyveleri düşüren ve vakumla toplayan hasat makinaları gibi). 

Geleneksel olarak sırıklarla yapılan badem hasadı çiçek tomurcuklarına da zarar verdiğinden gelecek yıl daha az ürün alınmasına yol açar.
Meyveler ağaçların altına serilen branda, naylon vb. örtülere düşürülür. Farklı badem çeşitlerinin olgunlaşma zamanları da farklı olduğundan her çeşit için uygun olan hasat tarihi doğru bir şekilde saptanmalıdır. Geç yapılan hasatlarda iç badem kalitesi düşer.

Toplanan meyveler hemen kavlatma yerine taşınmalıdır. Kavlatma gecikirse bademlerde kurtlanma görülebilir.

El ile kumanda edilen ve aküyle çalışan bu hasat makinasının  karbon-fiber alaşımlı tarakları  çiçek gözlerine zarar vermeden  meyveleri ağaçtan düşürmektedir. Bu makinanın teleskopik uzatma çubuğu sayesinde ağacın ulaşılması zor olan üst kısımlarındaki meyveler de merdivene gerek kalmaksızın kolayca hasat edilmektedir. Bu makina ile bir kişi bir saatte 5 adet  büyük yetişkin badem ağacının meyvesini kolayca hasat edebilir.

Hasat makinasının yakından görünümü.  Şekildeki hasat olgunluğuna gelmemiş meyveler bile deneme amacıyla kolayca hasat edilebilmiştir.

 

Ticari bahçelerde,hasat edilmiş olan meyvelerin yeşil kabuğununel ile kavlatılması (soyulup çıkarılması) fazla işçilik gerektirir. Şanlıurfa’da bir badem üreticisi, deliklerini badem meyvesine uygun olacak şekilde genişlettiği bir fındık patoz makinasını başarılı bir şekilde badem kavlatmasına uyarlamıştır. Bu üretici oldukça ucuza mal ettiği bu kavlatma makinası ile bir uygulamada % 90 oranında kavlatma yapabilmekte, iyi kavlamayanları da tekrar makinadan geçirerek % 100 kavlatma elde edebilmektedir.

 

Fındık kabuk soyma makinası. Bu makina badem kavlatması için de kullanılmaktadır.

Fındık patoz makinasının delikleri bademe uygun olarak genişletilmiştir.

Kavlatılmış bademler sonbahar aylarında yığın yapmamak ve zaman zaman karıştırmak koşuluyla açık havada kolayca kurur. Eğer çevrede başka ürünler için kullanılan kurutma tesisleri varsa ve uygunsa onlardan da yararlanarak sert kabuklu bademleri hemen kurutmak olanaklı olabilir.

Kavlatılmış ve kurutulmuş olan sert kabuklu bademler depoda saklamaya çok uygundur. Sert kabuklu meyveler adi depolarda kolaylıkla aylarca saklanabilir ve istenilen fiyat yakalandığı zaman depodan çıkarılabilir. Depodan çıkarılan sert kabuklu bademler kırılıp iç bademler elde edilir. İç bademlerin sınıflandırılıp, kalitesine göre ambalajlanarak satılması güvenilir ve istikrarlı bir pazarlamaya yol açacaktır. İç bademi depoda saklamak olanaklı ise de, bunun için daha masraflı olan bazı koşulları sağlamak gereklidir.

Sert kabuklu meyveden iç bademin çıkarılması önemli bir iştir. Bir girişimci yurt dışındakilere göre daha düşük maliyetli bir badem kırma makina geliştirmiştir. Bu makina ile elde edilen iç bademler elekten de geçirilmektedir. Malatya’da da kayısı ve badem çekirdeğini kıran makinalar bulunmaktadır.  

İri ve gösterişli iç bademler hem iç hem de dış piyasada daha yüksek fiyat bulmaktadır. Özellikle,  mekanizasyon yoluyla el değmeden, sağlıklı koşullarda iç badem üreten yetiştiricilerimiz öteki ülkelerdeki badem yetiştiricileriyle ciddi bir şekilde rekabet etme olanağı bulacaklardır. Bu amaçla badem yetiştiricilerimiz ürettikleri meyveleri sert kabuklu olarak değil, iç badem olarak pazarlamaya çalışmalıdır.

Badem kırma makinasının görünümü. Makina ile sert kabuklu meyveler hızlı bir şekilde  kırılıp iç bademlerçıkarılır. Bahçe sahiplerinin kırma makinası satın alabilmeleri için kırılacak meyve miktarının fazla olması gerekir. Belki, küçükve orta ölçekli badem üreticileri böyle bir kırma makinasını ortaklaşa satın alıp kullanmayı düşünebilirler
iç bademler elekten geçirilip sınıflandırılırsa, daha istikrarlı bir pazarlama olanağı doğacak ve üretici daha çok para kazanacaktır. Rekabet edebilmek için pazara kaliteli iç badem ürünü sunmak gerekir .
İri ve gösterişli iç bademler her zaman daha yüksek fiyatla satılır. Kaliteli badem üretimi için iyi çeşitlerden fidan dikmek kadar, sulama başta olmak üzere diğer kültürel uygulamalara da büyük önemi vermek gerekir.

Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!
Yorum ekle

Yorum ekle

    • bowtiesmilelaughingblushsmileyrelaxedsmirk
      heart_eyeskissing_heartkissing_closed_eyesflushedrelievedsatisfiedgrin
      winkstuck_out_tongue_winking_eyestuck_out_tongue_closed_eyesgrinningkissingstuck_out_tonguesleeping
      worriedfrowninganguishedopen_mouthgrimacingconfusedhushed
      expressionlessunamusedsweat_smilesweatdisappointed_relievedwearypensive
      disappointedconfoundedfearfulcold_sweatperseverecrysob
      joyastonishedscreamtired_faceangryragetriumph
      sleepyyummasksunglassesdizzy_faceimpsmiling_imp
      neutral_faceno_mouthinnocent
Okunamayan kodu yenilemek için resmin üstüne tıklayınız