Asmanın kültüre alınmasından sonra çeşit özelliği, verim ve kaliteyi koruyabilmek için vejetatif yolla üretim metotları kullanılmıştır. Çünkü generatif yolla üretimde kullanılan tohumlardan elde edilen fidanlar ebeveynin özelliklerini aynen taşımakta genellikle açılma göstererek çeşit özelliği, verim ve kalitede bozulmalar görülmektedir.
Vejetatif yolla üretimde genellikle asmanın 1 yıllık dalı kullanılmaktadır. Yeni bir asma fidanı elde etmek için daldırma, çeliklime ve aşılama metotları uygulanmaktadır. Filokseranın bağlarda yaptığı büyük tahribattan sonra yeni bağlar, aşılama tekniği kullanılarak tesis edilmeye başlanmıştır. Böylece eski bağcılık yerine yeni bağcılık başlamıştır.
Amerika kıtasının keşfinden sonra meraklı bağcılar bu kıtada bulunan bazı çeşitleri Avrupa’ya getirmişlerdir. Fakat bu çeşitlerle beraber 1850 yılında mildiyö mantarı hastalığı da gelmiştir. Bu hastalığa dayanıklı Amerikan çeşitlerinin Avrupa’ya getirilmesi sırasında filoksera 1863 yılında Fransa bağlarına bulaşmıştır. Kısa zamanda bütün kıtaya yayılan bu zararlı bütün bağları mahvetmiştir. Daha sonra 1855 yılında memur katibi köse Rıza Efendi’nin İstanbul Kadıköy civarında bulunan bağından daha fazla şarap elde edebilmek için Fransa’dan getirdiği çubuklarla Filoksera Türkiye’ ye girmiştir. Bu zararlı daha sonra yabancıların getirdiği çubuklarla yine Fransa’dan İzmir’deki bağlara bulaşmıştır. Aynı zamanda Güneyde Antalya-Kilis arasına muhtemelen deniz yoluyla sokulmuştur. Doğu’da Artvin yöresine de Rusya’dan bir bulaşma olmuştur. Bugün yurdumuz bağ bölgelerinin büyük bir bölümü bu zararlı böcekle bulaşık durumdadır. Konya ilimiz de bağ alanlarının yok olmasının en büyük nedeni floksera olmuştur.
Flokseranın Fransa ve diğer ülkelere yayılmasından sonra 1869 yılında Laliman adındaki Fransız bağcı, Amerika’dan gelmiş kökleri flokseraya dayanıklı asmalar üzerine aşılamayı deniyor ve yaptığı çalışmalardan olumlu sonuçlar alıyor. Böylece bağlar aşılama tekniği ile yeniden tesis edilmeye başlanıyor.
Flokseraya karşı değişik mücadele yolları denenmiştir. Ancak bugün en pratik olanı bağları Amerikan asma anaçlarına aşılamaktır. Flokseradan başka nematodlar da bağlara zarar vermektedir. Bunlar, köklerdeki zararı yanında bağlar için çok tehlikeli olan virusları da taşımaktadırlar. Nematodlar filoksera gibi Amerika kıtasından gelmemiştir. Bunlar eski Dünya’da var olan zararlılardır. Bağların geniş çapta sulanmaya başlanması veya taban yerlerde yetiştirilmesi sonucu önemleri artmış bulunmaktadır. Bu zararlılara karşı en etkin mücadele yine anaç kullanmaktır.
Aşılamada kökleri floksera ve nematodlara dayanıklı Amerikan asmalarının anaç olarak kullanılması ile bağlar tesis edilebilmektedir. Ancak, bu anaçlarla beraber bağcılığa yeni sorunlar gelmiştir.
Kaynak: Tokat Bağcılığı Sempozyumu (s.39)
Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!