Tarım arazilerinden geçen akarsu ve derelerin kıyılarında yer alan doğal vejetasyon ile bu alanlarda sonradan oluşturulan galeri kültürleri, hem estetik açıdan hem de işlevsel açıdan pek çok fonksiyona sahiptir. Bu alanlar özel koşullara sahip ekotonlar oluşturmakta ve Tarımsal Peyzajın ekolojik dengesini de önemli derecede etkilemektedir.
Bu kıyı vejetasyonları çoğunlukla eski orman kalıntılarından oluşmaktadır. Hakim türleri genellikle Söğüt, Kızılağaç, Kavak, Dişbudak, Karaağaç ve Akçaağaçlardan meydana gelir. Kıyı vejetasyonlarının sayısız faydaları vardır. Bunlardan birkaçını şöyle sıralayabiliriz:
- İşlenmiş tarım topraklarındaki erozyonun meydana getirdiği sedimentasyonu engeller ve dere ve nehirlerdeki akuatik yaşamın zarar görmesine mani olur.
- Kıyı erozyonun önlenmesine katkı sağlar (Özellikle Söğütler).
- Tarım alanlarındaki nemli ortamlarda su fazlalığının yarattığı kültürel güçlükleri elemine ederken; otlaklarda meraların kurutucu rüzgar etkilerini azaltarak su dengesi ve ekonomisi üzerinde önemli rol oynar.
- Akarsu ve dere habitatlarına su yüzeyine düşen organik artıkları ile katkı sağlar, gölge ve siper etkisi yaratır.
- Kuşlar, omurgasız canlılar için önemli bir yaşam alanı oluştururken; böcek ve yine kuşların hareket alanlarını ya da yaşam kulvarlarını temsil eder.
- Mevsimsel olarak yer değiştiren türlerin göçleri esnasında önemli uğrak yerlerinden birini oluşturur.
- Tarım alanlarına periyodik gübrelemelerle verilen ve yer altı suları ile göllere, denizlere ulaşan kimyasalların yarattığı kirlenmeleri (Azot ve Fosfat kirlenmeleri) etkili biçimde tutar.
- Peyzajın ekolojik ve morfolojik yapısı üzerinde önemli rol oynar. Su akış hatları – Vejetasyon – Parsel şebekesine dayanan spesifik peyzaj organizasyonunun önemini ortaya çıkarır.
- Belli miktarlarda ve plantasyonlar ile desteklenmesi şartıyla kıyı vejetasyonları bölge halkının odun ihtiyacını karşılamada önemli rol oynar.
İşte bu yararları göz ardı edilmemesi gereken Kıyı Vejetasyonlarımızın şiddetle korunmasına ihtiyaç vardır. Bu konuda biz Orman Mühendislerimize önemli görevler düşmekte; bu alanların korunması ve arttırılması yanında bölge halkının bilinçlenmesinde de katkıda bulunmak zorundayız.
Mehmet Ulaş YAĞMUR
Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!