ORGANİK TARIM AMACI VE GELİŞİMİ

Üretimde kimyasal gübre ve ilaç kullanmadan yönetmelikler çerçevesinde izin verilen girdiler kullanımı ile yapılan, üretimden tüketime kadar her aşaması kontrollü ve nihai ürünü sertifikalandırılan bir tarımsal üretim biçimidir .

Amacı: Toprak ve su kaynakları ile havayı kirletmeden çevre, bitki, hayvan ve insan sağlığını azami derecede korumaktır.

Gelişimi : Dünyada artan nüfus artışı ile1960' lı yıllarda başlayan yoğun girdi (Sentetik gübre ve pestisit) kullanımı ile tarımsal ürün artışı sağlanmış ama bunun yanında doğal dengenin ve insan sağlığının süratle bozulduğu görülmüştür. Doğal kaynakları korumak, zararlı, hastalık ve kimyasal kalıntılardan arınmış insan ve hayvan gıdası üretmeyi amaç edinen organik tarım hareketi 1972 yılında Uluslararası Organik Tarım Hareketleri Federasyonu'nun (İFOAM) organizasyonu altında toplanmıştır. 1991 yılında Avrupa Birliği Organik Tarımla ilgili Yönetmelikler çıkarmıştır. Dünya da 25 milyar ABD doları dolayında olduğu hesaplanan organik ürün pazarında Avrupa, ABD ve Japonya gelişen pazarlar olarak ilk sırada yer almaktadır.

Dünyada artan nüfus artışı ile1960' lı yıllarda başlayan yoğun girdi (Sentetik gübre ve pestisit) kullanımı ile tarımsal ürün artışı sağlanmış ama bunun yanında doğal dengenin ve insan sağlığının süratle bozulduğu görülmüştür. Doğal kaynakları korumak, zararlı, hastalık ve kimyasal kalıntılardan arınmış insan ve hayvan gıdası üretmeyi amaç edinen organik tarım hareketi 1972 yılında Uluslararası Organik Tarım Hareketleri Federasyonu'nun (İFOAM) organizasyonu altında toplanmıştır. 1991 yılında Avrupa Birliği Organik Tarımla ilgili Yönetmelikler çıkarmıştır. Dünya da 25 milyar ABD doları dolayında olduğu hesaplanan organik ürün pazarında Avrupa, ABD ve Japonya gelişen pazarlar olarak ilk sırada yer almaktadır.

Ülkemizde organik tarım faaliyetleri 1986 yılında Avrupa'daki gelişmelerden farklı şekilde, ithalatçı firmaların istekleri doğrultusunda, ihracata yönelik olarak başlamıştır. Bu amaçla Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından 1994 ve 2002 yıllarında "Organik Tarım Metotları ile Üretilen Bitkisel Hayvansal Ürünlerin Üretimi,

İşlenmesi ve Pazarlanmasına İlişkin Yönetmelikler" çıkarılmış son olarak da 03.12.2004 tarihinde Organik Tarım Kanunu Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

1986 yılında Kuru üzüm, fındık, kuru incir gibi geleneksel ürünlerle başlayan organik tarım faaliyetleri bugün 13.000 çiftçi ailesi tarafından 103.500ha alanda buğdaydan gül yaprağına kadar uzanan yelpazede, yılda toplam 170 çeşit ve 359.000 ton organik ürün üretilmektedir. Türkiye'nin ürettiği organik ürünlerin neredeyse tamamı ihraç edilmektedir. 1998 yılında toplam organik tarımsal ürün ihracat değeri yaklaşık 19 milyon ABD Doları iken bu rakam 2003 yılında 36 milyon ABD Dolarına yaklaşmıştır.

Organik Tarımın Özelliği: Organik tarım

Organik tarım

Sözleşmeli

Tarladan tüketiciye ulaşıncaya kadar kontrollü

Sertifikalı

Planlı

Her aşaması kayıt altına alınmış

Karşılıklı güven esasına dayanan

Bir üretim sistemidir.

Organik Tarım Metodunun Genel Kuralları:

1-Şehirler arası ana yollara 1 km,

2-Sanayii tesisleri, reaktörler ile hidrolik ve termik enerji santrallerine 3 km,

3-Maden işletmelerine 1 km,

4-Kentsel atıkların toplu olarak bırakıldıkları alanlara 3 km,

mesafe içindeki tarım arazilerinde organik tarım uygulaması yapılamaz.

Kontrol ve Sertifikasyon: Organik tarımın üretiminden tüketimine kadar her aşaması kontrol ve sertifikasyon kuruluşlarınca denetlenir.Kontrol ve sertifikasyon kuruluşları üretimin her aşamasını kontrol eder, gözlemleyerek kayıtlarını tutar ve toprak, yaprak ile nihai ürürün analizini yaptırarak organik ürünü sertifikalandırır.

Organik tarımın üretiminden tüketimine kadar her aşaması kontrol ve sertifikasyon kuruluşlarınca denetlenir.Kontrol ve sertifikasyon kuruluşları üretimin her aşamasını kontrol eder, gözlemleyerek kayıtlarını tutar ve toprak, yaprak ile nihai ürürün analizini yaptırarak organik ürünü sertifikalandırır.

Organik tarımda üretim süreci Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş, Özel Kontrol ve Sertifikasyon Kuruluşlarınca yapılmaktadır.

Türkiye'de yetkilendirilmiş Kontrol ve Sertifikasyon Kuruluşları ve merkezleri

İMO(İzmir)

BCS(İzmir)

SKAL(İzmir)

ECOCERT(İzmir)

ETKO(İzmir)

İCEA(İzmir)

EKOTAR(Mersin)

Selçuklu-Başarakavak kasabasında yetiştirilen organik domatesler

Geçiş Süreci : Organik üretime başlanmasından, organik ürünün belgelendirilmesine kadar geçen süreçtir. Geçiş sürecindeki ürünler geçiş ürünü olarak değerlendirilir. Geçiş ürünü, " Organik Tarım Geçiş Süreci Ürünüdür " etiketiyle pazarlanabilir, organik olarak pazarlanamaz. Geçiş süreci çok yıllık ürünlerde 3 yıl, tek yıllık ürünlerde 2 yıl dır

Organik Ürün : Organik üretim ve yetiştirme tekniği ile Kontrol Sertifikasyon kuruluşu kontrolünde üretilmiş, yetiştirilmiş, doğadan toplanmış, avlanmış, ham yarı mamul veya mamul haldeki sertifikalandırılmış ürüne denir.

Organik üretim ve yetiştirme tekniği ile Kontrol Sertifikasyon kuruluşu kontrolünde üretilmiş, yetiştirilmiş, doğadan toplanmış, avlanmış, ham yarı mamul veya mamul haldeki sertifikalandırılmış ürüne denir.

Yunak-Eğrikuyu köyündeki organik domates bahçesi

Dünya Ticaretine Konu Olan Organik Tarım Ürünleri : Yaş meyve ve sebzeler, su ürünleri, şeker ve şekerli ürünler, bebek gıdaları, diyet ürünleri, gıda katkı maddeleri, soslar, kuru ve sert kabuklu meyveler, bakliyat, baharatlar, tıbbi ve baharatlı bitkiler, yağlar, et ürünleri, bal,

Yaş meyve ve sebzeler, su ürünleri, şeker ve şekerli ürünler, bebek gıdaları, diyet ürünleri, gıda katkı maddeleri, soslar, kuru ve sert kabuklu meyveler, bakliyat, baharatlar, tıbbi ve baharatlı bitkiler, yağlar, et ürünleri, bal,

peynir, un ve unlu mamuller, meyve suları,çay v.b.

Akşehir-Çakıllar Kasabasında üretilen organik çilekler

Organik Tarıma Başlamak için;

1-Tarımsal İşletmenin ürün planı ve münavebeler göz önüne alınarak ürün desenleri seçilmeli (Organik ürün işleyen, satan veya ihraç eden firmalarla görüşülmeli)ve Pazar sorunu çözülmeli,

2-Bakanlıkça yetki verilen Kontrol ve Sertifikasyon kuruluşlarının biriyle görüşülüp kontrol ve sertifikasyon işlemlerine başlanılmalı,

3-Organik tarım esaslarına ve yönetmeliklere uygun tarım teknikleri uygulanarak üretime başlanılmalı.

4-Müteşebbisler daha geniş bilgi için Konya Tarım İl Müdürlüğü Organik Tarım Birimine başvurmalıdır.

KAYNAK:Konya Tarım İl Müdürlüğü