Meyvecilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü-MALATYA 2003
MALATYA'DA ORGANİK KAYISI YETİŞTİRİCİLİĞİNİN GENEL DURUMU
-
Çiftçi Sayısı = .............................................................................149
-
Kullanılan Arazi=........................................................................1382.45 (ha)
-
2002 yılında üretilen kuru kayısı=...................................5350.7ton
-
Organik ağaç sayısı=...................................................................139.000
-
Ağaç sayısı açısından organik
-
Üreticiliğin konvansiyonel üreticiliğe oranı = ............................%2,2'dir.
ORGANİK KAYISI BAHÇELERİNİN KURULMA ESASLARI EKONOMİK FAKTÖRLER
-
Ekonomik olanların yetiştiriciliği
-
Gelecekte arz talep dengesindeki sınırlamalar
-
Tüketim tercihlerinin değişmesi
-
Gelecekte girdi maliyetlerinde artış
Bahçe tesisinden önce toprak analizi yapılmalı Taban araziler yerine hafif meyilli alanlar tercih edilmeli (ilkbahar geç donlarından etkilenmemesi için) Özellikle donlarda zarar görülen yörelerde kuzeye bakan yamaçlar tercih edilmeli Kayısı genelde kuru,hafif,çakıllı topraklara iyi adapte olur ve kuvvetli gelişir. Rutubetli ve taban suyu yüksek ,ağır killi topraklarda organik kayısı bahçesi tesis edilmemelidir. Taban suyu yüksek olmamalıdır Bahçe tesis edilecek arazinin derin geçirgen ,besin maddelerince zengin,tınlı ve kireçli topraklar seçilmeli Üretim alanının hazırlanması sırasında, bu alanda bir önceki ürünün hasadından sonra kalmış olan bitki artıkları,elle veya makine ile toplanmalıdır.Toprağı dikime hazırlamak için dipten kabartan ve yırtarak işleyen tırmık , kazayağı , çizelge, toprak frezesi gibi aletler kullanılmalıdır. Meyilli alanlarda meyil yönüne dik olarak işlenmelidir.
TOPRAK İŞLEME
Organik kaysı bahçesinde mevsimlere göre üç değişik zamanda toprak işleme ön görülmüştür, uygulanan sulama sistemine göre değişiklik gösterebilir.Son baharda yapılan toprak işleme .İlk bahar aylarındaki toprak işleme . Çiçeklenme veya küçük meyve döneminde olabilecek kök zararlanmaları çiçek ve meyve dökümünü artıra bileceğinden bu dönemde toprak işleme yapılmamalıdır . Yaz aylarında toprak işleme .
SULAMA
Kayısı ağaçları genel olarak fazla sudan hoşlanmazlar. Ancak meyvelerin irileştiği ve olgunlaştığı yaz aylarında sulama gerektirir. Yazı çok sıcak ve yağışsız geçen yıllarda 20-25 günde bir olmak üzere 4 - 5 kez sulama gerekir. Son sulamanın çok geciktirilmesi sürgünlerin kış soğuklarından zarar görmesine neden olur. Sulama sayısı ve zamanı toprağın cinsine ve iklime göre değişir.
Yıllık sulama planı hazırlanmalıdır.
Organik kaysı yetiştiriciliğinde , sulama suyunun basınçlı yada basınçsız kapalı sulama teknikleri ile verilmesi esastır.
Kullanılacak olan sulama suyu analiz ettirilmeli ve TS 7739 standartlarına uygun olanı tercih edilmelidir.
BİTKİ BESLEME
Organik kaysı yetiştiriciliğinde her parsel için toprak ve yaprak analizi yaptırılması esastır.
Bitki besleme programının hazırlanması ve uygulanması kontrol veya sertifikasyon kuruluşunun kontrolünde yapılır.
Bitki besin maddelerinden ancak TS 12611 de yer alan maddeler kullanılabilir.
Çiftlikte üretilen organik maddeler, kompostlar ve mineraller ile kayaçların kullanılmasına müsaade edilir.
organik kayısı bahçelerinde kullanılacak olan organik gübrelerin de önceden analiz edilerek içinde bulundurdukları bitki besin maddeleri tespit edilmelidir.
Bitkinin daha iyi istifade etmesini sağlamak amacıyla kullanılacak olan çiftlik gübrelerinin CN oranının 20'nin altında olması gerekir,bu ise iyi bir yanmayla sağlanır.
Gerek mineraller ve gerekse hümik asitlerin kullanımında sağlayacağı yarar bunların beraber kullanımı ile daha da artmaktadır.
Yeşil gübreleme amacıyla ekilmiş (mart ayı) bitkilerin toprağa karıştırılarak gömülmesi işlemi bitkilerin 1/3 çiçeklendiğinde yapılır.
Kompost yapımı organik yetiştiricilikte mutlaka yer almalıdır.Ekonomik olanların yetiştiriciliği
Gelecekte arz talep dengesindeki sınırlamalar
Tüketim tercihlerinin değişmesi
Gelecekte girdi maliyetlerinde artış
AŞAĞIDAKİ MATERYALLAR KULLANILABİLİR
İsim |
Tanımlama/bileşime ait şartlar/kullanım koşulları |
|
Çiftlik gübresi |
- Hayvan gübresi ve bitkisel materyal karışımını ihtiva eden ürünlerdir. - Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. - Hayvan türleri belirtilmelidir. |
|
Kurutulmuş çiftlik gübresi ve dehidre kanatlı gübresi |
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. - Hayvan türü belirtilmelidir. |
|
Kanatlı gübresi ve kompost çiftlik gübresini içeren kompost edilmiş hayvan dışkıları |
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. - Kontrollü fermantasyon/uygun seyreltmeden sonra kullanılmalıdır. - Hayvan türü belirtilmelidir. |
|
Sıvı hayvan dışkısı (şerbet) |
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. - Kontrollü fermantasyon/uygun seyreltmeden sonra kullanılmalıdır. - Hayvan türü belirtilmelidir |
|
Kompost edilmiş ev atıkları |
- Ayrıştırılmış bitkisel ve hayvansal ev atıkları kompostudur. - Kapalı toplama sistemi içinde üretilmiş olmalıdır. - Kuru maddede maksimum konsantrasyonlar (mg ve/veya kg) - Kadmiyum: 0.7 - Bakır: 70 - Nikel: 25 - Kurşun: 45 - Çinko: 200 - Civa: 0.4 - Kromiyum: 70 (toplam) - Kromiyum (VI):0 (tespit edilebilirlik limiti) - Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
|
Peat (Torf =Turbage) |
- Çiçekçilik, fide, fidanlık gibi bahçe bitkileri için sınırlı kullanılır. - Bitki kalıntılarının bataklık ve göllerde çökelmesi sonucu oluşan doğal organik maddedir. - Tipik analizinde % 5-25 humik asit ve minimum. % 20 organik madde içermelidir. - Kurutulmus, sterilize edilmiş ve 0-2 mm boyutunda öğütülmüş. olarak kullanılmalıdır - Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir |
|
Humat (Humic shale) |
- Substratın ilk kompozisyonu bu listedeki ürünlerle sınırlı olmalıdır. - Prehistorik bitkilerin basınç sıcaklık ve jeolojik koşullar altında çökelmesiyle oluşan doğal organik bir maddedir. - Tipik analizinde% 25-50 humik asit ve iz elementler içermeli, pH= 5-6 olmalıdır. - Kurutulmuş, 0-2 mm boyutunda öğütülmüş halde kullanılmalıdır. - Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
|
Ham humik asit tuzu (Leonardite) |
- Prehistorik bitkilerin basınç, sıcaklık, zaman ve jeolojik koşullar altında çökelmesiyle, humifikasyonu ve başkalaşımıyla oluşan doğal organik bir maddedir. - Tipik analizinde % 50-80 humik asit ve iz elementler içermeli, pH=3,5-5 olmalıdır. - Kurutulmuş, homojenize edilmiş, 0-2 mm boyutunda öğütülmüş kullanılmalıdır. - Kontrol ve/veya Sertifikasyon Kuruluşu tarafından denetlenmelidir |
|
Humik asit ekstraktı |
- % 1'lik kostik potas (KOH) eriyiğinde Leonardit madeninden eksrakte edilmelidir. - Min. 1 50 mg/lt humik asit içermeli, Ph=6-8 olmalıdır. - Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
|
Vermiculit |
- Mika madeninin doğal aşınmasıyla oluşan Magnezyum aluminosilikat madenidir. - Toprağın nemini tutma ve işlenebilirliğini artırma özelliğine sahiptir |
|
Perlit |
- Volkanik kökenli bir madendir. - Nem tutma ve süzme özelliğine sahiptir. - Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
|
Zeolit |
- Volkanik kökenli doğal kalsiyum potasyum alüminosilikat madenidir. - Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir |
|
Alçı taşı (Gypsum) |
- Buharlaşmayla çökelmiş doğal kalsiyum Sülfat madenidir. - Tipik analizinde% 80 CaSO4, % 14-18 S içermelidir. - Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
|
- Doğal kalsiyum fosfat madenidir. |
||
- 90 mg/kg P205 den daha fazla Kadmiyum içermemelidir. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
- Doğal kalsiyum flor fosfat madenidir. |
||
- 90 mg/kg P205 den daha fazla Kadmiyum içermemelidir. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
- Doğal altimino kalsiyum fosfat madenidir. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
- Doğal çinko demir manganez fosfatıdır. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
- Ham sodyum potasyum klorür tuzudur. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
- Ham magnezyum potasyum klorür tuzudur. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
-Ham magnezyum klorür tuzudur. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
- Ham potasyum klorür magnezyum sülfattır. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
- Doğal magnezyum kalsiyum karbonattır. |
||
- Min %11 Mg, % 22 Ca içermelidir. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
-Doğal kükürt madenidir. |
||
- Min % 30 S içermelidir. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
- Asidik volkanik bir kayaçtır. |
||
- Potasyum ve iz elementler içerir. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
- Doğal boron madenidir. |
||
- % 11 B içermelidir. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kurulusu tarafından denetlenmelidir. |
||
- Doğal demir sülfat madenidir. |
||
- % 20 Fe içermelidir. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
- Doğal demir karbonat madenidir. |
||
- %14 Fe içermelidir. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kurulusu tarafından denetlenmelidir. |
||
- Yüksek fırın curufudur. |
||
- % 25 Ca, % 5 Mg, %8 P205 içermelidir. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
Aşağida belirtilen hayvansal orijinli ürün veya yan ürünler |
||
- kan unu (min.% 9 N içermelidir) |
||
- tırnak unu |
||
- boynuz unu |
||
- kemik unu veya jelatinize kemik unu |
||
- hayvan kömürü |
||
- balık unu (min % 4 N, %7 P, %l K içermelidir) |
||
- et unu |
||
- tüy ve saç unu |
||
- yün, kürk, saç, süt ürünleri |
||
Aşağıdaki şekilde sağlanmış olmalıdır; |
||
- Dehidratasyon, dondurma ve ufalamayı içeren fiziksel islemler ile elde edilmiş olmalıdır. |
||
- Su veya sulu asit ve/veya tuzlu solusyon ile fermentasyon ile ekstrakte edilmiş olmalıdır. |
||
- öğütülmüş olmalıdır. |
||
- Tipik analizinde NPK 1-0-2 ve 0-0-3 olmalıdır. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
- Ağaç kesildikten sonra kimyasal işlem görmemiş olmalıdır. |
||
- Min. %5 K2O içermelidir. |
||
- Tipik analizinde NPK 0-2-6 olmalıdır. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
Yumuşak kaya fosfatı |
- Kadmiyum miktarı 90 mg/kg P2O5 e eşit ya da daha az olmalıdır. |
|
- Kadmiyum miktarı 90 mg/kg P2O5 e eşit ya da daha az olmalıdır. |
||
- Bazik topraklarda (pH>7,5) sınırlı kullanılmalıdır. |
||
- Kalsiyum farkının belirlenmesinden sonra kullanılmalıdır. |
||
- Meyve ağaçlarına kireç uygulamasında kullanılır. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
Kalsiyum sülfat |
- Doğal orijinli olmalıdır. |
|
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
- Sadece 31 Mart 2002 ye kadar geçerlidir. |
||
İz elementler |
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
|
- Ham işlenmemiş tuzdur. |
||
- Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenmelidir. |
||
-Asitik magnetik bir kayaçtır. |
||
- Min. % 4 K2O ve iz elementler içermelidir. |
ZİRAİ MÜCADELE
Zirai mücadele konusunda ortaya çıkabilecek sorunların azaltılmasında daha organik tarım uygulanacak kayısı bahçesinin tesisi aşamasında, öncelikle uygun toprak ve yer secimi yapılmalı, tur ve çeşit seçiminde yöre şartlarına uygunluk ve hastalıklara dayanıklı olma esasına riayet edilmeli. uygun budama ve sekil verme işlemi uygulanmalı, gübreleme, sulama, toprak işleme en uygun sekide yapılmalı ve böylece bitkiye sağlıkı bir ortam hazırlanmalı.
Bütün önleme tedbirlerine rağmen sorun görüldüğünde, öncelikle kültürel, biyolojik ve biyoteknik mücadele yöntemleri uygulanmalıdır. Belirtilen bu uygulamaların hastalık, zararlı ve yabancı otlara karşı mücadelede yetersiz kalması halinde. sadece TS 12611 Ek-2'de yer alan maddeler. Belirtilen şartlar yerine getirilerek kullanılabilir. Bazı özel durumlarda, bazı mücadele yöntemleri, Kontrol ve/veya Sertifikasyon Kurulusunun onayı ile uygulanabilir.Kullanılmasına izin verilmiş, bitki koruma maddelerinin uygulanmasında dikkat edilmesi gerekli hususlar,TS 1261 de verilmiştir.
Zirai mücadele konusunda ortaya çıkabilecek sorunların azaltılmasında daha organik tarım uygulanacak kayısı bahçesinin tesisi aşamasında, öncelikle uygun toprak ve yer secimi yapılmalı, tur ve çeşit seçiminde yöre şartlarına uygunluk ve hastalıklara dayanıklı olma esasına riayet edilmeli. uygun budama ve sekil verme işlemi uygulanmalı, gübreleme, sulama, toprak işleme en uygun sekide yapılmalı ve böylece bitkiye sağlıkı bir ortam hazırlanmalı.
Bütün önleme tedbirlerine rağmen sorun görüldüğünde, öncelikle kültürel, biyolojik ve biyoteknik mücadele yöntemleri uygulanmalıdır. Belirtilen bu uygulamaların hastalık, zararlı ve yabancı otlara karşı mücadelede yetersiz kalması halinde. sadece TS 12611 Ek-2'de yer alan maddeler. Belirtilen şartlar yerine getirilerek kullanılabilir. Bazı özel durumlarda, bazı mücadele yöntemleri, Kontrol ve/veya Sertifikasyon Kurulusunun onayı ile uygulanabilir.Kullanılmasına izin verilmiş, bitki koruma maddelerinin uygulanmasında dikkat edilmesi gerekli hususlar,TS 1261 de verilmiştir.
ZARARLILARLA MÜCADELE
Organik kayısı yetiştirilen bahçelerde ortaya çıkabilecek önemli bazı zararlılarla mücadelede yapılacak işlem!er çizelge 1'de, kuru kayısı depolarındaki zararlılarla ilgili olanlar ise çizelge 4'te verilmiştir. Zararlılarla mücadelede, biyolojik mücadeleye büyük önem ve öncelik verilmelidir. Bunun için. öncelikle zararlıların doğal düşmanları olan predatör böceklerin ve örümceklerin, parazitoit böceklerin ve entomopatojen mikroorganizmaların (böcek patojenlerinin) korunmasını ve çoğalmalarını sağlayacak tedbirler alınmalıdır. Doğa! düşmanların korunması için, zararlılarla mücadelenin, bunlara zararsız veya az zararlı olacak şekilde yapılması, yapılacaksa ilaçlamaların bunların zarar görmeyecek dönemlerde ve dozlarda uygulanmasına dikkat edilmelidir. Ayrıca bunların yaşamlarını ve çoğalmalarını devam ettirebilecekleri uygun yaşam yerleri (habitatlar) ve barınma yerleri oluşturulmalıdır.
Organik kayısı yetiştirilen bahçelerde ortaya çıkabilecek önemli bazı zararlılarla mücadelede yapılacak işlem!er çizelge 1'de, kuru kayısı depolarındaki zararlılarla ilgili olanlar ise çizelge 4'te verilmiştir. Zararlılarla mücadelede, biyolojik mücadeleye büyük önem ve öncelik verilmelidir. Bunun için. öncelikle zararlıların doğal düşmanları olan predatör böceklerin ve örümceklerin, parazitoit böceklerin ve entomopatojen mikroorganizmaların (böcek patojenlerinin) korunmasını ve çoğalmalarını sağlayacak tedbirler alınmalıdır. Doğa! düşmanların korunması için, zararlılarla mücadelenin, bunlara zararsız veya az zararlı olacak şekilde yapılması, yapılacaksa ilaçlamaların bunların zarar görmeyecek dönemlerde ve dozlarda uygulanmasına dikkat edilmelidir. Ayrıca bunların yaşamlarını ve çoğalmalarını devam ettirebilecekleri uygun yaşam yerleri (habitatlar) ve barınma yerleri oluşturulmalıdır.çizelge 1. Kayısı bahçelerinde sorun olan zararlılar ile bunlara karsı kullanılacak mücadele yöntemleri ve maddeleri
Zararlının adı |
Kullanılacak mücadele yöntemleri ve maddeler |
Doğu meyve güvesi (Cydia molesta) |
|
Şeftali guvesi (Anarsia lineatella) |
|
Tomurcuk tırtılları Küçük tomurcuk güvesi (Recurvaria nanekka) güvesi (Recurvaria nanekka)Yaprak Yeşil Tırtılları (Hedya nubiferena) Kırmızı tomurcuk tırtılı (Spilonata ocellana) (Spilonata ocellana) |
Bu zararlıların yumurta parazitoiti olan Trichoqramma embryophagum' un bulunduğu bahçelerde korunması ve etkinliğinin artırılmasına çalışarak biyolojik mücadele yapılmalıdır. |
Akdeniz Meyve Sineği (C |
Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!