Kırsal yerleşmeler, yöre insanının ihtiyaçlarını karşılayan doğal çevre, arazi formuna uygun, iklim ile uyumlu, kültürel değerleri önemseyen yerleşmelerdir. Tarımsal faaliyetleri, rekreasyon etkinlikleri, sosyal yapısı, doğal çevresi, konutu ve diğer birimleri ile bir bütün olarak, doğal çevre ve tarihi süreç içerisinde mimari kültürümüzün oluşumunda etkilidir. Değişen teknoloji ve ekonomik şartlar ile beraber birbirine benzer ve çarpık kentler oluşmakta; bütün bunlar karşısında yerel kültürünü kaybetmemiş, doğa ile uyum içerisindeki kırsal yerleşmeler gündeme gelmektedir. Ülkemizde kırsal yerleşmelere ilişkin tasarım ve planlama çalışmaları daha çok üst ölçeklerde yapıldığı için özgün yerleşme karakterleri göz ardı edilmektedir. Her bölge için yapılan standart tasarım ve planlama çalışmaları yerleşmelerin özgün yapısına zarar verebileceği gibi turizmin kaynağı olan çekiciliğini de yok edecektir. Bu noktada gündeme gelen köy tasarım rehberleri köyün ve çevresinin bölgesel karakterini tanımlamak, yeni gelişmelerde yöresel karakterin nasıl korunabileceğini ve artırılabileceğini göstermek açısında önemlidir. Bu çalışmada bu rehberlerin amacı ve içeriğini anlatmakta, bu konuda yurt dışında yapılan örnekler irdelenmektedir

Anahtar Kelimeler: Kırsal yerleşmeler, politikalar, tasarım rehberleri.

DESIGN POLICIES AND MEANS RELATED TO RURAL SETTLEMENTS ABSTRACT Rural settlements are the settlements that meet the requirements of local people considering cultural values important, combining them with nature, being harmonious with land form and local climate. They are important for the creation of architectural culture amalgamating natural environment with the agricultural activities, recreational activities, social forms and houses and their related buildings within historical process. Together with the changing technology and economic conditions, urban areas are becoming more and more similar and chaotic. Consequently, rural dwellings are gaining importance and attracting attention, which is attributable to their authenticity, naturalness, and peacefulness. Original settlement characters and diversity in Turkey are ignored in as much as design and planning Works concerning rural settlements are often conducted at higher scales. The regional design and planning Works may not only harm the original structure of the settlements but also degrade the touristic attractiveness as a major source for tourist development. At this point village design guidelines serve to describe the local characteristic of the village and its surroundings as well as to show how to protect and strengthen the local characteristics. In this study the aim and context of these design guidelines are explained and same samples done in foreign countries are scrutinized.

Keywords: Rural settlements, policies, design guidelines.

Zehra EMİNAĞAOĞLU ve Sonay ÇEVİK* Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Artvin Orman Fakültesi, Kafkas Üniversitesi, 08000 Artvin, eminagaoglu_zehra@msn.com *Mimarlık Bölümü, Mimarlık Fakültesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi , 61000 Trabzon

www.mmf.gazi.edu.tr/journal/2007_1/DERGI

Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!