Ağaçlarda taç şekli maksadıyla yapılan budamalar esnasında ana ve tali dallar üzerinde uzanmış olan obur dallar ile aynı istikamette birbirine çok yakın uzanmış olan sürgünler kesilir. Bu suretle yapılan azaltma neticesinde ağacdaki fazla yük kalkmış olacağından büyüme teşvik edilmiş ve iyi, bir bahçe kurulmuş olur.
Eğer ağaç zayıf büyüyorsa meyve tutma durumu azalır .Bu taktirde ağaçtaki Lüzumsuz tacın şeklini bozan dalIar tamamen yok edilir. Genellikle çok ince ve uzun dalcıklar daima uzun budanır. Aksi taktirde ertesi yıl meyveleri çok küçük ve yeni sürgünler ise zayıf kalır. Bunlar kış donlarında da çok zarar görürler Kış ve ilkbahar donlarından zarar görmüş olan ağaçlar umumiyetle sene içerisinde hiç bir zaman budanmazlar. Kayısı ağaçları verim yıllarında meyve tomurcukları bir senelik genç sürgünler üzerinde teşekkül ederler. Kayısı mahsulünün kolay toplanabilmesi için alçak boy tatbik edilir.Kayısı ,ağaçları yalnızca dikildikleri yıllarda taç teşkili maksadıyla şekil budaması yapılırsa da diğer verim yıllarında katiyen budanmazlar. Ancak don ve hastalıkların tesiriyle kurumuş olanlar kesilerek yok edilir.
ÇEŞİTLİ BUDAMA ŞEKİLLERİ
Kayısı için en uygun şekil Öşberg, modifiye lider ve nihayet goble sistemi budamadır.
ÖSBERG GOBLE KARIŞIMI BUDAMA
Bu şekil budama pramit şeklinde olup 40 derecelik açı ile orta dal üzerinde helezonvari biri diğerinin alt kısmına gelmemek üzere yapılmaktadır.Ağacın tacını teşkil eden yan dalların bile sürgünü birbirine aşılanmış olduğundan mahsul zamanı aşağı sarkmasına ve dolayısıyla çatal destek konmasına Lüzum kalmamaktadır.
GOBLE MODİFİYE KARIŞIMI BUDAMA
Kayısı ağaçları son yıllarda en iyi şekilde goble -modifiye Lider karışımı sisteminde budanmaktadır.İyi bir şekilde budanmış olan kayısı ağacının ana dalları bir şemsiye gibi muntazam bir Surette açılmış olması ve gövdeyi güneşin yakıcı tesirinden koruyacak şekilde salkım söğüt gibi her yönünü kapatmış olması gerekmektedir.
GOBLE SİSTEMİ BUDAMA
Bahçeye yeni dikilmiş bulunan aşılı kayısı fidanlarına goble şekil vermek için 3 sene devamlı olarak budanır. Goble şekline ,kase veya vazo biçimi budama da denmektedir. Bu maksatla fidanlar ilk sene baharda 110 cm. yüksekliğinde budanır.ikinci sene tepeye yakın üç gözden uzayan dallar 10-15cm.mesafedeki yan gözler üzerinde kesilir. Yaz ayları boyunca bu dallar üzerinde dikine veya obur sürgünler yok edilecek diğerlerinde (Yeşil budama) uç alma yapılır. ikinci sene teşkil eden bu üç sürgün tekrar 10 -15 cm. mesafeden kesilir.Aynı suretle yaz ayları devamınca yeşil budama tatbik edilir. Diğer taraftan gövdenin kalınlaşması için üzerindeki tali sürgünler de kalınlaşarak, yok edilerek incelerinde uç alma yapılır. Böylece 3 sene devamlı olarak yapılan budama neticesinde taç teşekkül etmiş olur ki daha sonraki yıllar hiç bir suretle budama yapılmayarak yalnız kuru dallar ayıklanır.
MODİFİYE SİSTEMDE BUDAMA
Bahçeye dikilmiş olan aşılı genç fidanlar ilk senesinde 110 -150 cm. yüksekliğinden tepesi kesilir. ikinci yıl yerden 40 -50 cm.'den itibaren 15 -20 cm. ara ile ve helezonvari biri diğerinin üstüne gelmemek şartıyla 5 göz veya dalcık bırakılarak diğerleri yok edilir.ikinci sene ağaca bir piramit şekli vermek suretiyle bu dalcıklar 15 -20 cm. mesafede ve dış göz üzerinde kesilerek gövdeye 45 derecelik bir açı teşkil etmek suretiyle uzaması sağlanır .Bütün yaz boyunca ana dallar üzerinde dikine uzayan obur dallar yok edilerek yan ve alt kısımdakiler muhafaza edilir üçüncü seneden itibaren ağacın hem genel şekline hem de ana ve tali sürgün dallardan ,uzayanları her birine piramit şekil vermeye gayret edilir .Yaz ayları devamınca ana ve tali sürgün dallar üzerinde uzayan genç sürgünler 15 -20 cm. den daha kısa bırakılmak suretiyle uç alma yapılır .
MODİFİYE LİDER SİSTEMİNDE BUDAMA
Modifiye lider sisteminin en büyük faydası ağacın gövdesini yere yakın kısmından itibaren taçlandıracak güneşin yakıcı tesirinden korumaktır .Diğer taraftan ana dallardan uzayan genç sürgünler alttakilere aşılandığında aşılı kalmakta ve meyve ağırlığı dolayısıyla aşağı sarkmaktan ve kırılmaktan kurtulmaktadır. Bu suretle mahsulün bol olduğu yıllar ana dalların altına çatal sırık ve destek koymaya Iüzum kalmamaktadır.
Kaynak:Anamur Tarım İlçe Müdürlüğü
Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!