Ülkemizin her köşesinde kolaylıkla yetişen bademi maalesef artık dışarıdan ithal ediyoruz. Türkiye badem yetiştiriciliğine gerekli önemi vermemenin cezasını bu üründe dışa bağımlı hale gelerek ödemekte. Bu durumdan kurtulmanın tek yolu bademi yeniden keşfetmekten geçiyor. Artık biz de dünyadaki örnekleri gibi klon anaçları ile kurulu kapama badem bahçeleri tesis etmek zorundayız.
Türkiye dünya badem üretiminde 50.000 ton (2002) ile 7. sırada yer almaktadır. 2000 yılı ihracatı 46 ton ve aynı yıl ithalatı 1.279 ton olmuştur. Türkiye badem ithal eden bir ülke durumundadır. Dünya pazarı dikkate alındığında Amerika Birleşik Devletleri birinci sırada yer almaktadır. Aslında Amerikanın badem üretiminde 150 yıl kadar bir geçmişi olmasına rağmen pazarlamada ve üretimde iyi bir başarı elde etmiştir. Bu durumun en önemli nedeni badem üretiminin standart olması ve uygun tarım politikalarının uygulanmasıdır.
Türkiye'de ise badem yetiştiriciliği çok eski zamandan beri yapılmaktadır. Mevcut ağaçların büyük bölümü tohumdan çoğaltılmış ağaçlardan oluşmaktadır. Bu nedenle de yetişen ağaçlardan elde edilen meyveler farklı olmaktadır. Bu durumun en önemli nedeni tohumla çoğaltmadır. Tohum meydana gelirken, farklı ağaçların çiçek tozları döllenmektedir. Bu nedenle tohumda hem ana bitkinin hem de yabancı olarak dölleyen bitkilerin özellikleri bulunmaktadır. Böylece tohumla çoğaltılan bitkiler daha önce meyvesi alınan bitkilere aynı şekilde benzemez. Bu nedenle tohumdan yetiştirilen bitkilerle bahçe kurulduğunda her ağacın meyvesi farklı olmaktadır. Bu bahçelerden de özellikleri aynı olan, standart ürün alınamaz. Standart ürün alabilmek için ağaçların hepsinin aynı bitkilerden olması gerekir. Aynı ağaçları elde etmek içinde, özellikleri bilinen ağaçlardan elde edilen, aşılı fidanlarla bahçe tesis edilmelidir.
Ancak son yıllarda aşılı badem fidanı kullanımı ile kapama bahçeler kurulmaya başlanmıştır. Böylece aynı bahçeden özellikleri bilinen standart ürün alma imkanı sağlanmıştır.
Türkiye'de üretilen bademlerin çoğu büyüklük, iç oranı, renk gibi meyve kalitesi ve verimlik bakımından farklılıklar göstermektedir. Bu durum ağaçları bakımı, meyvenin hasadı, işlenmesi, pazarlanmasında sorunlara neden olmaktadır. Pazarda aynı özellikte badem bulmak pek mümkün olmamaktadır. Ürün genellikle farklı irilikte, farklı kabuk kalınlığında aynı ambalaj içinde satılmaktadır. Ayrıca tatlı ve acı bademde karışık olabilmektedir. Benzer sorun iç bademde satışında da yaşanmaktadır. Bu nedenlerle badem pazarlamasında sıkıntılar olmaktadır.
Bu durumun en önemli nedeni üretimin standart olmamasıdır. Bunun için üretimin standart hale gelmesi gerekir.
Çözümü ise badem bahçelerinin aşılı fidanlarla, bölgeye uygun çeşitlerle ve modern şekilde yapılmasına bağlıdır. Üretim satandart olduğunda üretim miktarı artacak, badem üreticisi daha iyi para kazanabilecek ve pazarlamada meydana gelen sorunlar çözülebilecektir.
kaynak:http://egirdir-bahce.org
Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!