Tanımı, yaşayışı ve zarar şekli
Kışlık formları (genç kanatsız viviparlar) çok koyu neftimsi yeşil, hemen hemen siyah görünüşlüdür. Vücut uzunluğu yaklaşık 1 mm'dir. Kanatsız yazlık formları (yaz viviparları) pembemsi, kırmızımsı kahverengi, abdomenin uç tarafı daha koyu iplik gibi mum salgısı ile kaplıdır. Zaralı üzerindeki beyaz pamuklar (vax), kendi salgıları olup onları koruyan bir çeşit maskedir. Bu örtü kışlık formlarda çok azdır. Vücut uzunluğu 2-2.5 mm' dir. Kanatlı formlarda vücudun genel rengi açık kahverengidir.
Zararlı kışı ağaçların kabukları arasında, kök boğazı ve kalın köklerde tam olgunlaşmış dişi yada çeşitli larva dönemlerinde geçirir. Genellikle mayıs ayından itibaren yaşlı dallar ve genç sürgünlerde ilk koloniler görülür. Mumsu iplikler altında olan bu larvalar kışlayan larvalardan kolayca ayırt edilebilir. Çoğalma döllemsizdir. Bir dişi 100 dolayında yavru ve ekolojik koşullara bağlı olarak yılda 10-12 döl verir.
Elma pamuklubiti' nin en önemli konukçusu elma ve karaağaçlar olup, nadiren armut, ayva, yabani dişbudak, alıç ve kocayemişlerde bulunur.
Doğal düşmanları
Aphelinus mali Hold. (Hym.:Chalcididae), Elma pamuklubitinin çok önemli bir parazitoitidir. Orta Anadolu Bölgesi için parazitlenme oranı %70' dir. Bunun dışında birçok coccinellid ve syrphid larvaları da etkili predatörleri arasında yer almaktadır.
Mücadelesi
Kültürel önlemler
Bu zaralıya dayanıklı elma çeşitleri yetiştirmek gerekir. Örneğin Transparente, Blance, Starking gibi çeşitler zararlıya karşı hassas olduğu halde, Golden Delicious, Jonathan, Amasya ve özellikle Amasya misketi gibi çeşitler daha dayanıklıdır. Bahçede budama, sürme gibi bakım işlemleri yapılırken, ağaçların yaralanmamasına özen gösterilmelidir.
Biyolojik mücadele
Elma bahçelerinde en eski ve başarılı biyolojik mücadele örneklerinden birisi, Elma pamuklubtine karşı A.mali' nin kullanılmasıdır. Ülkemizin her tarafında bulunan bu faydalının, Elma pamuklubitini hiç ilaçlamaya gerek kalmadan baskı altında tuttuğu bilinmektedir. Ancak yoğun ve gelişigüzel ilaçlamaların yapıldığı bahçelerde bu faydalı, zarar gördüğü için, Elma pamuklubiti sorun haline gelmektedir.
Kimyasal mücadele
Elma pamuklubiti'nin çok önemli bir parazitoiti olan A. Mali'nin bulunduğu yerlerde, parazitlenme yüksek ise ilaçlamadan kaçınılmalıdır. Etkin parazitlenme yoksa seçici ilaçlar kullanılarak, sadece zararlı ile bulaşık olan dallar ve gövdenin ilaçlanması daha uygundur.
Mayıs ayından itibaren yapılan kontrollarla Elma pamuklubiti kolonileri oluşunca ve bu koloniler %10 oranında sürgünde saptanınca ilaçlama yapılır.
Kullanılacak preparatlar Çizelge 3'de yer almaktadır.
Elma pamuklu biti
| Etkili madde adı ve oranı(%) | Form. tipi |
Doz |
| Güvenli olarak kullanılabilir ilaçlar | ||
| Kontrollu olarak kullanılabilir ilaçlar | ||
| Malathion,190 g/l |
E.C. |
300 ml |
| Malathion, 650 g/l |
E.C. |
100 ml |
| Formothion, 336 g/l |
E.C. |
150 ml |
| Phosalone,350 g/l |
E.C. |
200 ml |
| Phosalone, 30 |
W.P. |
200 g |
| Diazinon, 185 g/l |
E.C. |
200 ml |
| Diazinon, 630 g/l |
E.C. |
75 ml |
Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!