Doğa Derneği'nin yürüttüğü "Dağ Horozunu Koruma Projesi" kapsamında dünyanın en gizemli kuşlarından biri olan dağ horozlarının sırları birer ikişer çözülüyor. Türkiye'de sadece Doğu Karadeniz'de yaşayan bu kuş türü için 2004 yılından bu yana yürütülen çalışmalar sonuç verdi ve türün Türkiye'deki durumu ortaya çıkarıldı. .
Bir yıl öncesine kadar yaşadığı dağlık bölgede hemen hiç tanınmayan bu kuş türü için 2-3 Temmuz 2005'te Rize'nin İkizdere ilçesinde bir festival düzenleniyor. Dağ horozunu koruma çalışmaları, BTC Boru Hattı Şirketi'nin Çevresel Yatırım Programı kapsamında destekleniyor.
Dağ horozu (Tetrao mlokosiewiczi) tüm dünyada sadece Kafkasya'daki yüksek dağlarda yaşayan bir kuş türü. Türkiye'de ise sadece Doğu Karadeniz Dağları'nda yaşıyor. Neredeyse bir evcil horoz kadar büyük olmasına rağmen çok temkinli olduğu için bu tür, son derece zor görülebiliyor. Öyle ki, dağ horozları ile aynı bölgede yaşamasına rağmen bu kuşu ömrü boyunca hiç görmeyenler var. Bu nadir kuşun korunması ve daha iyi tanınması için geçtiğimiz yıl içinde Doğa Derneği, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ve Orman Genel Müdürlüğü ile işbirliği içinde bir proje başlatmıştı.
Yayla yolları horozların en büyük düşmanı
Yaklaşık iki bin metre civarında yaşayan dağ horozlarının yaşamının büyük bir kısmı soğuk ve karla mücadele ederek geçiriyor. Horozlar kış aylarını karın altında kazdıkları yuvalarda çalıların kök filizlerini yiyerek geçiriyorlar. Erken bahar dönemlerinde ise yeşil çayırlarda üreme dansları yaparak nesillerini sürdürmeye çalışıyorlar. Rize bölgesinde hızla çoğalan yayla yolları dağ horozlarının yaşam alanlarını yok ederek neslini büyük ölçüde tehdit ediyor.
İkizdere: Dağ horozlarına ilk sahip çıkan ilçe
Bu nadir kuş türüne sahip çıkan ilk kasaba İkizdere oldu. İkizdere'nin sahip olduğu bu doğal zenginliği tüm Türkiye'ye tanıtmak için Rize Valisi Enver Salihoğlu ve İkizdere Kaymakamı Alper Balcı'nın girişimleri ile 2-3 Temmuz 2005 tarihlerinde İkizdere Dağ Horozu Festivali gerçekleştirilecek. Festival, Valilik, Kaymakamlık, Doğa Derneği, İkizdere Belediyesi ve İkizdere Doğa Sporları Derneği'nin ortak çalışmasıyla gerçekleştirilecek. Dağ horozunun ve İkizdere'nin önemine dikkat çekmek için Türkiye'nin tüm kuş gözlemcileri, Doğa Derneği üye ve çalışanları ve Atlas Dergisi Yayın Yönetmeni Özcan Yüksek festivale katılacak.
Doğu Karadeniz Dağları'nın sembolü
Dağ horozunu araştırmak için yılın dört ayını Doğu Karadeniz'in karlı dağlarında geçiren Doğa Derneği Tür Envanter Sorumlusu Süreyya İsfendiyaroğlu konu hakkında yaptığı açıklamada "Şimdiye kadar 39 alanda 260'a yakın dağ horozu tespit ettik, dağ horozunun Doğu Karadeniz Dağları ve komşusu olan dağlarda yaygın olması sevindirici; ama ne yazık ki sayıları hiç de fazla değil. Bu türün Anadolu'daki varlığı ancak yöre halkının duyarlılığına bağlı, dolayısıyla İkizdere'deki gibi girişimler gelecek için umut verici" dedi.
Detaylı bilgi için:
Süreyya İsfendiyaroğlu
Tür envanter sorumlusu
sureyya.isfendiyaroglu@dogadernegi.org
Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!