BAĞLARDA ÖLÜKOL (SÜRGÜN KURUMASI)(Phomopsis viticola)


Kışlık çubuklar üzerindeki belirtileri. (Üsttekiler: Hastalıklı çubuklar; Alttaki: Sağlıklı çubuk)	Piknitler ve piknitlerden spor çıkışı.

Enfekteli ilkbahar sürgününün boğum aralarındaki çatlamalar.

Enfekteli sürgünler üzerindeki nekrotik lekeler ve çatlaklar.

Enfekteli yapraklar.

Bağlarda, mücadelesi yapılmadığı durumlarda oldukça tahripkar bir hastalık olan Ölükol, diğer bir deyişle Sürgün Kuruması hastalığının etmeni bir mantardır.(fungus)

Kısaca bu mantarın yaşam döngüsünden söz etmek istiyorum. Mantar kışı hasta omcaların dokularında geçirir. İlkbaharda bu ölü dokular üzerinde sporlar oluşur ve ilkbahar yağmurları ve rüzgarlar ile yeni açılmış tomurcuklara bulaşır. Sporların çimlenmesi ancak bitki yüzeyi ıslakken olduğundan, hastalığın çıkışı ve yayılması büyük ölçüde yağmura, çiğe bağlıdır. Optimum sıcaklık ise 23 °C dir. Enfeksiyonlardan 21-30 gün sonra belirtiler görülür. Mantar genellikle kurak ve sıcak yaz aylarında inaktif haldedir. Fakat sonbaharda havalar serinleyince yeniden aktif hale geçebilir. Sürgünler 3-10 cm uzunluktaki devrede enfeksiyonlara çok duyarlıdır. Bu mantar bir yara parazitidir.

HASTALIĞIN BELİRTİLERİ NELERDİR?

Bu hastalık samanın sürgünlerinde, salkım saplarında, yaprak sapında, üzüm danelerinde ve yapraklarında belirtiler gösterir.

Sürgünlerdeki belirtiler;

Çoğunlukla sürgünün dip kısımlarında görülür. Önceleri küçük siyah lekeler halinde başlar, sonradan birleşerek gayri muntazam siyahımsı yarık ve çatlaklar halini alır. Çoğu kez oduna kadar ilerleyerek odun dokusunu da çatlatır. Böyle çubuklar üzerinde kabuklaşmalar görülür, sürgün iyi gelişemez ve bodur kalır. Hastalıklı çubuklar kışın beyazlaşır ve bu beyazlaşan kısımlarda küçük, kabarık sık ve belirgin noktacıklar halinde piknitler dikkati çeker.

Yapraklardaki belirtiler;

İlk bakışta Thrips zararı veya ilaç yanıklığı gibi belirtilerle karıştırılabilir. Görünüşleri yaprak yüzeyinde ve damarlar üzerinde sayısız küçük, köşeli siyaha yakın koyu kahverengi lekecikler halindedir. Şiddetli enfeksiyonlarda yapraklar sararıp, şekil bozukluğuna uğrar, parçalanır.

Meyve Daneleri üzerindeki belirtiler;

Oval ya da yuvarlak küçük siyah lekeler halindedir. Dane suyunu kaybettiğinden buruşur, kararır ve mumyalaşır.

Bu hastalık Marmara, Trakya ve Ege Bölgesi bağlarında görülmektedir. Şiddetli bir şekilde bu hastalığa yakalanan asmaların bir veya birkaç kolu ilkbaharda sürmez, bu nedenle hastalık sürgün kuruması adıyla da bilinmektedir. Ölükol hastalığı sonuçta asmanın kendisini de kuruttuğu için ekonomik önemi fazladır.

MÜCADELESİ

Kültürel Önlemler;

Asmalarda budama zamanında yapılmalı ve hasta sürgünler dipten bırakılmamalı, uzaklaştırılıp yakılmalıdır. Budamada temiz aletler kullanılmalıdır.

Kimyasal Mücadele;

Kış İlaçlaması ; Budamadan sonra gözler uyanmadan önce ve tüm dallar yıkanacak şekilde pülverize edilmek suretiyle yapılmalıdır. %4 lük Bordo Bulamacı veya Petrolyağı+DNOC 100 litre suya 600 ml uygulanır.

Yaz İlaçlaması ;

1. ilaçlama ilk sürgünler yaklaşık 2-3 cm boya ulaştığı devrede

2. ilaçlama sürgünler 8-10 cm boya ulaştığında

3. ilaçlama sürgünler 25-30 cm boya ulaştığında yapılmalıdır.

İlaçlamalarda Mancozeb, Maneb, Folpet, Propineb, Metiramkompleks etkili maddeli ilaçlardan biri ile ilaçlamalar yapılır.