Ağaçların gövde, dallarında çeşitli büyüklüklerde çürük ve kavuklar görülür. Bunlar kendi hallerine bırakılırsa zamanla ağaçların kurumasına, rüzgar ve fırtınada kırılmasına neden olurlar. Devrilen veya kırılan ağaçlar çoğu zaman insan yaralanmalarına hatta ölümlerine neden olabilmektedir.
Yandaki resimde 500 Yıllık Meşe Ağacının Restorasyon Öncesi görüntüsü.
Aşağıda restorasyon çalışmalarına konu Çankırı ili Yapraklı İlçesi Karaca Özü köyündeki Prof. Dr. Ünal ASAN tarafından yaş tespiti yapılan 500 yıllık meşe ağacının, bilimsel hedefler doğrultusunda restorasyon aşamaları aşağıda gösterilmiştir.
Ağaç Kovukları Kuru ve Hastalıklı Dalların Temizlenmesi
Kovuklar Temizlendikten Sonra Yaraların ve Kavukların Kapatılması
Ağacın Gövde Çevresindeki Betonların Kırılması
Temizlenen Ağacın Kök Çevresine Besin Takviyesi Uygulaması
Ağaç Ortasına Taşıyıcı Metal Direk Yerleştirilmesi ve Esnek Bağlama
Restorasyonu Yapılan Meşe Ağacının Bir Yıl Sonraki Durumu
Ağaç kovuklarının öncelikle hastalığın arız olduğu hastalıklı kısımlarının temizlenmesiyle başlanır. Sağlam odun kısmına kadar çeşitli alet ve ekipmanlarla temizlemeye devam edilir. Yara yüzeyi steril malzemelerle temizlenir. Pratikte sağlam dokuya gelinse dahi mantar misellerinin ağaçta ne kadar etkili olduğunu kestirmek imkânsızdır. Eğer çürük etrafında callus teşekkülü mevcutsa kesilmemelidir. Kovuk ve yara toprak altına uzanıyorsa hastalık temizleninceye kadar kök kısmına inilmelidir.
Kovuklara verilecek son şekil çok önemlidir. Öncelikle yağış sularının ağacın içine girecek tarzda olmamalıdır. Hava ile temas kesilmesi için kovuk yüzeyi koruyucu macun ile kapatılmalıdır. Derin kovuklar temizlendikten sonra paslanmaz krom telle kapatılarak, krom tel paslanmaz çivilerle ağaca monte edilmelidir. Krom tellerin üstü özel bir karışım ve ağacın rengine uygun pasta ile kapatılmalıdır. Kapatılan kovuklar böcek ve mantarlara karşı iki yılda bir kez ilaçlanmalıdır. Destek dokusu zayıflamış ağaçların yara dokusu üstünden ve altından uygun şekilde kuşaklanmalıdır. Günümüzde pratikte farklı yara tedavi metotları da kullanılmaktadır. Bir başka bakış açısıyla tedavi aşamaları kısaca şöyle izah edilebilir.
- Ağaçta mevcut kurumuş dallar, uzun dal koltukları, dirsek ve mahmuzlar temizlenir.
- Kovuk ve yara ağızlarında bulunan böcek yenikli ve mantar tahribatına maruz kalmış dokular steril edilir ve keskin aletlerle temizlenir. Mümkün mertebe düzgün bir yara sathı elde edilir. Böylece yara örtme kabarcığı daha sağlıklı gelişir ve iletim demetleri aktive olur.
- Kovuk ve yara yüzeyleri ensektisit ve fungusitlerle ilaçlanır.
- Bu yüzeyler daha önce izah edilen metotların birisi veya çam katranı esaslı karışım ile emprenye edilir.
- Su tutma kapasitesini engellemek, estetik kaygılar ve fiziki tahribata karşı önlem olmak üzere kovuklar yalancı dolgu yöntemi ile kapatılır. Kovuk yüzeyleri izole edilir.
- Serbest kök toprağı işlenerek makro ve mikro element takviyesi yapılır.
Kaynak: İbrahim DEDEOĞLU, Abdullah AYKUT "Kent ağaçları ve süs bitkilerinde bakım ve budama uygulamaları, ibb matbaası 2006"
Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!