
Tarım alanlarında kullanılan pestisitlerin; yağmur suları, drenaj suları, yüzey akışları ve sulama sularına karışarak su kaynaklarına ulaşması da mümkündür.
Pestisitlerin sucul canlılara etkileri değişik şekillerde ortaya çıkabilmektedir. Konsantrasyon yoğunluğuna bağlı olarak, direkt öldürme söz konusu olabileceği gibi, yumurta koymanın engellenmesi, üremenin durdurulması ve çeşitli şekillerde doku hasarları ile balıkların çevre şartlarına olan hassasiyetinin arttırılması gibi indirek etkileri de belirlenmiştir.
Balık-pestisit etkileşiminin en aza indirgenmesi için gerek kültür balıkçılığında gerekse tarımsal uygulamalarda şu hususlar dikkate alınmalıdır:
- 1. Havuzlar inşa edilmeden önce topraklarda pestisit kalıntısı olup olmadığı test edilmelidir. Eğer önemli miktarda pestisit kalıntısı belirlenirse yüzey toprağı kazılarak uzaklaştırılmalı ve havuz suyunun bu toprakla temas etmesi engellenmelidir.
- 2. Havuzlar, sık sık pestisit uygulanan tarım arazilerinden belli bir uzaklığa inşa edilmelidir.
- 3. Havuzlara tarım alanlarından su akışı varsa hendekler açılarak bunların havuzlara ulaşması engellenmelidir.
- 4. Kültür balıkçılığında kullanılan su kaynağına sürekli pestisit bulaşması varsa balıkçılıkta yer altı suyundan faydalanılmalıdır.
- 5. Pestisitlerin su içerisinde hareketliliği kısmen suda eriyebilirlik ve formulasyonuna bağlıdır. Suda eriyebilen yada suda eriyebilecek şekilde formüle edilen pestisitler su içerisinde kısa sürede dağılırken toz veya granül formunda bulunanlar ise su içerisinde askıda kalarak uzun süre aktif madde yayılmasına neden olurlar. Dolayısıyla toz yerine sıvı veya granül formülasyonları kullanılmalıdır.
- 6. Aynı grup ilaçlardan balıklar için daha az toksik olan etkili maddeye sahip olanlar seçilip, bunlar kullanılmalıdır.
- 7. Çabuk dekompoze olan kalıcı etkileri fazla olmayanlar tercih edilmelidir.
- 8. İlaçlamada mümkün olduğunca yer aletleri tercih edilmelidir.
9. Rüzgarlı havalarda ilaçlama yapılmamalıdır.
- 10. Boş ilaç kapları, ilaçlama alet ve ekipmanları su kaynaklarında yıkanmamalı ya da artıkları sulara boşaltılmamalıdır.
Doç. Dr. Muhammed ATAMANALP
Atatürk Üniversitesi
Ziraat Fakültesi
Su Ürünleri Bölümü
mataman@atauni.edu.tr
Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!