SEN BAHANE ARIYORSUN!

      Merhaba sevgili dostlarım!

      Meslektaşımla otururken hiç olmadık bir şekilde bana agresif (hırçın, saldırgan) davrandıklarını fark ettim. Ama yüz ifadelerindeki ciddi duruşunu da hesaba katarak içimden; “ acaba farkında olmadan kalplerini mi kırdım?” diye düşündüm. Onlara neden böyle davrandıklarını sorduğumda, bir an için derin bir sessizlikten sonra, hepsi birden yüksek perdeden gülmeye başlamaları üzerine, sorumun cevabını bulmuş oldum. Meğer bu yazı serisini okumuşlar ve benim ne kadar bunlara (yazılarımdaki kurallara) uyumlu hareket ettiğim anlamak için, şakayla karışık bir teste tabi tutmuşlar.  

      Bu hafta yazı dizisinin final olabileceğini düşünmüştüm. Aslında bitebilirdi. Ama sizlerden gelen eleştiriler ve isteklerden dolayı konuyu biraz daha açmaya karar verdim. Ayrıca makalelerimizin Dünyanın dört tarafında bulunan yurttaşlarımız tarafından okunuyor olması, benim için çok ilginç ve bir o kadar da keyif verici. Her ne kadar sizlere diyalog tarzı yazmaya çalışsam da, takdir edersiniz ki, fiziki şartlar gereği monolog bir durumum var ortada. Sesinizi duymasam da maillerinizde verdiğiniz tepkiler, beni ziyadesiyle (fazlasıyla) memnun ediyor. Zaten bir eğitimcinin en büyük keyfi de bu; anlattıklarının işe yarıyor, ilgiyle takip ediliyor olması. Her neyse..

      Sevgili dostlar, strese girdiğinizin ipuçlarını fiziksel, duygusal, zihinsel ve sosyal belirtiler olarak listeleyebiliriz. Fiziksel belirtilerin hastalıklara yol açması veya olan hastalığı tetiklemedeki etkisinin % 70 olduğunu daha önce sizlere aktarmıştık. Mesela Amerika’da, 1990 yılında yapılan sağlıkla ilgili harcama, 666,2 milyar doları bulmuş. Bu harcamanın stresten kaynaklanan % oranını varın siz hesap edin. Ne büyük rakamlar değil mi? Fiziksel belirtilerini sıralarsak;

— Baş ağrısı

— Düzensiz uyku ( uykusuzluk veya aşırı uyuma, sabah çok erken uyanma)

— Sırt ağrıları (özellikle bel kısmında olanlar)

— Çene kasılması veya diş gıcırdatma

— Kabızlık, ishal ve kolit

— Yüzde cilt döküntüsü

— Başta saç ve deri döküntüsü

— Kas ağrıları (özellikle boyun ve omuzlarda)

— Hazımsızlık ve ülser

— Yüksek tansiyon ve kalp krizi

— Aşırı terleme

— İştahta değişiklik

— Yorgunluk ve enerji kaybı

— Sakarlık ve trafik kazalarında artış

— …….

— …… (Bunlara kendinizinkileri ilave edin ve bana iletin)

      Duygusal belirtileri sıralamadan önce, bu tür duygusal eğilimi hissedenlerin uzmanında psikolojik yardım alması gerekebilecek belirtiler olduğunu hemen eklemeliyim. Bunlar;

— Normalin çok üstünde kaygı ve endişe

— Depresyon veya çabuk ağlama

— Ruhsal durumun hızlı ve sürekli değişmesi

— Asabilik (aşırı sinirlilik)

— Gerginlik

— Özgüven azalması, güvensizlik hissi veya birine bağımlı yaşama isteği

— Aşırı hassasiyet ve kolay kırılıp karşısındakine incinme

— Öfke patlamaları

— Saldırganlık veya düşmanlık besleme

— Duygusal olarak tükendiğini hissetme (gönül yorgunluğu)

— …..

— …..  (Bunlara kendinizinkileri ilave edin ve bana iletin)

      Eskiden çalıştığım firmada son derece aktif, becerikli, sempatik arkadaşımız vardı. Ama ne olduysa, bu arkadaşımıza bir haller oldu. Sanki o eski Hadi gitmiş, yerine tatsız tuzsuz robot gibi biri gelmişti. Sadece robot olsa iyi; her yaptığı işten onun geçmiş performansı ile örtüşmeyecek hatalar, ihmaller, çalışırken dalıp gitmeler, basit bir konuda bile bizden fikir almalar.. kısaca bizim Hadi, anlayamadığımız bir bunalıma girmiş, bir türlü bu girdaptan çıkamıyordu. Sonunda dostluğumuzun verdiği cesaretle ona neler olduğunu anlamak için konuştuk. Ailevi problemlerin üstüne üstlük, bir de ev sahibinin çıkmaları için sıkıştırdığını öğrendik. Şirkette imece usulü bir dayanışma ile bu sorunları beraberce hallettik ve eski cevval Hadi’ mize yeniden kavuştuk. Bu hikâyemizden sonra zihinsel performans kaybı belirtilerine bir göz atalım;

— Olaylara karşı konsantrasyon (yoğunlaşma) güçlüğü

— Karar vermede zorluk çekme

— Unutkanlık

— Zihin karışıklığı

— Hafızada zayıflık

— Aşırı miktarda hayal kurma

— Tek bir fikir ve düşünceyle meşgul olma

— Mizah anlayışı kaybı (şaka kaldıramama)

— Düşük verimlilik

— İş kalitesinde düşüş

— Hatalarda artış

— Muhakemede zayıflama

—…

—… (Bunlara kendinizinkileri ilave edin ve bana iletin)

      Stres, işimizde ve evimizde, tanıdığımız diğer arkadaş ve tüm insanlar (komsularımız, akrabalarımız ve diğerleri) ile olan ilişkilerimizi olumsuz etkiler. Mesela sorunlu iş ilişkileri, kısa sürede yerini kronik bir stres kaynağına dönüşebilir. Çalışma formatının değişmesi veya yeni eklenen teknolojik ilaveler, daha önce çok iyi diyalogunuzun olduğu insanlarla bizi karşı karşıya getirebilir. Buda çalışma huzurunu, çatışmalara ve kargaşaya dönüştürebilir. Sonuçta içinden çıkılamayacak hal alarak, idari disiplin cezalarına ve üst amir tarafından tatsız zorlama kurallara, hatta mahkeme kapılarına kadar uzanabilir. Bu sosyal belirtilerin ipuçlarıysa;

— Çevresindeki insanlara karşı güvensizlik

— Başkalarını suçlama eğiliminde artış

— Randevulara gitmemek veya kısa zaman kala iptal etmek

— İnsanlarda hata bulmaya çalışmak ve sözlerle rencide etmek

— Haddinden fazla savunmacı tutum sergilemek

— Birçok kişiye birden küsmek, konuşmamak

—…

—… (Bunlara kendinizinkileri ilave edin ve bana iletin)

      Gördüğünüz gibi dostlar, stresin tek bir sebebi yok. Kim bilir bunlara sizler neler ilave edeceksiniz. Ama temelinde paylaşım eksikliğinin yattığı muhakkak. Neyi mi paylaşmıyoruz? Her şeyi.. bilgilerimizi, düşüncelerimizi, duygularımızı (neşe ve üzüntülerimizi) ekonomik kaynaklarımızı, fiziki yardımlarımızı. Kısaca paylaşılacak ne varsa hepsini paylaşmalı, dayanışmalıyız. Çünkü biz sosyal varlığız ve sosyalleşmedeki zayıf olan bir takım eksiklerimiz, yukarıdaki olumsuz sonuçlar olarak bize geri dönmektedir. Hepinize paylaşarak sorunları aşacağınız keyifli, huzurlu bir hafta diliyorum. Umuda ve sevgiye sımsıkı sarılın. Esen kalın…

Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!