Ülkemizde Tarım uğraşı, bilhassa peyzaj sektörü o kadar basite alındı ki; örneğin her önüne gelen fidancılığa, her kafasına esen hazır çim yetiştirmeye, tekstilden iflas eden de tekstilden kar eden de peyzaj veya tarım sektörüne girmeye başladı.
Bir girişimci iyi kazanç getiriyor diye az bir cesareti varsa hemen peyzaj sektöründe işe başlıyor. Bir tarla kiralıyor, fidanlarını alıp dikiyor. Böylece anlamayan da işin içerisine giriveriyor. Sonra hep beraber başlıyoruz eleştiri yapmaya. Örneğin sektörün durumunu anlatan birkaç komik sözleri sıralayalım.
-Kaportacıdan hazır çim üreticisi olur mu?
-Fidanları repikaj yapmasakta oluyor, nasılsa alıcı buluyoruz.
-Amonyum nitratı atınca 2 günde toparlar, sen iki gün sabret…
-Adamın ağacı da 2 m. benim ağacım da 2 metre…
-Zamanla toparlar, sen al bunu al…
-Abi, bu sefer böyle olsun, birdahaki sefere telafi ederiz…
-Peyzaj mimarı bu bitkiyi acaba hiç görmüş mü!!?
Bu tür sözler o kadar çok ki… Hatta bu sözleri birçok meslektaşımız yorum olarak ekleyebilirler, yüzlerce örnek sıralanabilir. Hepsi de sektörü baltalayan sözlerdir. Mesela 1 maddeye cevap verelim. Kaportacıdan hazır çim üreticisi olur mu? Belki olur ama olup olmadığını yetiştirdiği çim söyler…
Sektörün sıkıntılarına devam edelim. Örneğin, Bir fidan türü çok popülerdir. Mesela Yalancı servi (Cupressoriparis leylandi). Bunu duyan bir esnaf gider bir tarla kiralar yada alır, fidanları diker, binbir güçlükle fidanları yetiştirir, sonra da yetiştirdiği fidanları satmaya çıktığı zaman bakar ki fidanları piyasada – arzı çok olduğundan, yada üretim hatasından- para etmiyor, harcı alem satmaya başlar. Hem kendisi zarar eder, hem ucuz sattığı için piyasayı bozar, hakiki yetiştiricilerin pazarlık güçlerini düşürür. Alıcıların kafasını karıştırır.
İşi bilen, kaliteli fidan yetiştiricisinin elindeki 2 m. Boyundaki bir Leylandi ile bir başka üretici elindeki 2 m. boyundaki bir başka Leylandi arasında muhakkak fark vardır. Repikajı zamanında yapılmamıştır, gübrelemenin zamanında ve dengeli yapılmaması sebebiyle gövde odunu sağlıklı değildir, budamalar bilinçli yapılmadığı için yeşil dokusu ve dallanmalar iyi değildir. Tüm bu olumsuzlukların yanında kaliteli fidanın yanında satışa sunulduğu için kaliteli Leylandi satıcısı da bu olaydan etkilenir tabii.. Neticede piyasa bozulur, işin tadı kaçar. Kaybeden hem kendisi hem de kaliteli fidan üreticisi olur, piyasa değeri düşer. Kaliteli fidan üretmenin cazibesi kalmadığından ithal ürün getirmek zorunda kalınır. Döviz böylece dışarı kaçar, kaybeden ülkemiz olur. Yalova’ya, Adapazarına’a, Kestel’e fidan bakmaya giderseniz bu yazımı hatırlayın!..
Sektörümüzde bu tür sıkıntıların dile getirilmesi gerekir. Peki neler yapılabilir? Bir kere Tarım Bakanlığının fidan yetiştiricilerini, peyzaj firmalarını tarımcı olarak görmesi gerekir. Tarımın birçok kolunda desteklemeler varken Peyzaj firmalarını ve fidan, çiçek, çim üreticilerini tarımcı olarak görmeli ve denetime almalıdır. Gerçek üreticilere destek olmalıdır. Ülkemizde yeni gelişen Peyzaj sektörüne de bakanlığın yaklaşması ve sıkıntılarını dinlemesi gerekir. Damla sulama desteğini almak isteyen fidancıya da yaban muamelesi yapılmaması için yeni düzenlemeler yapılmalı, sulama kooperatiflerinin fidancıları bölgeden kovmak için yaptıkları illegal yöntemleri de görmelidir. Girdi olarak kullanılan gübrenin de ilacın da desteklenmesi gerekir. Peyzaj sektörünün bilhassa üretim kollarında, zannedildiği gibi büyük karlar artık yok. Onlar da desteklenmelidir. Aile işletmesi olmayan fidancılar işçiliği bedavaya getirdikleri için kar ettik zannediyorlar…
Bir çok konu var ki buradan söylenmiyor, yazılmıyor. Peyzaj sektörünün ciddi sorunları var ve bunların devlet eliyle değerlendirilmesi ve düzenlenmesi, sorunların acilen çözülmesine ihtiyaç duyuluyor. Duyurulur.
Saygılarımla…
Selami SARAÇ
Zıraat Mühendisi
Not: Yazımın başlığında kullanmış olduğum "Peyzajci" ifadesi bilinçli olarak konuyu daha iyi anlatabilmek için yazılmıştır.
Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!