Ağaç
sıklığını etkileyen bileşenlerin başında kullanılacak “anaç-çeşit”
kombinasyonu gelmektedir. Anaçların gelişme karakteri ve üzerine aşılı
çeşidin büyüme habitüsü bilinmeden dikim sıklığının belirlenmesi, bahçenin
ilerleyen yıllarında telafisi mümkün olmayan zararlar doğuracaktır.
Meyve bahçelerini tesis ederken dikkat edilmesi gereken en önemli konulardan birisi de hiç kuşku yok ki dikim sıklığı ve dikim şeklidir. Çünkü gelecek yıllarda yapılacak olan toprak işleme, budama, yabancı ot kontrolü, gübreleme, sulama, hasat vb. kültürel işlemlerin hepsinin etkin olarak yapılabilmesi için dikim şekli ve sıklığı önemli bir faktör olarak karşımıza çıkacaktır.
Dikim sıklığını kullanılan anaç, çeşit, mevcut ekipman (traktör, ilaçlama aletler vs.), , terbiye sistemi, bahçenin büyüklüğü, toprağın verimliliği, erken üretim gereksinimi gibi birçok faktör etkilemektedir. Bu faktörlerin tek tek incelendikten sonra nihai kararın verilmesi gerekmektedir.
Ağaç sıklığını etkileyen bileşenlerin başında kullanılacak “anaç-çeşit” kombinasyonu gelmektedir. Anaçların gelişme karakteri ve üzerine aşılı çeşidin büyüme habitüsü bilinmeden dikim sıklığının belirlenmesi, bahçenin ilerleyen yıllarında telafisi mümkün olmayan zararlar doğuracaktır.
Elma yetiştiriciliğinde birbirlerinden farklı büyüklükte ağaç meydana getiren M 27, M9, M 26, MM 106, M 7, MM 111, M 109, Tohum anacı gibi birçok anaç kullanılmaktadır. (Şekil 1). M 27 anacı, mevcut anaçlar içerisinde en bodurlarından biridir. Kuvvetli çeşitlerle birlikte, verimli topraklarda yetiştirilebilmektedir. Oluşturdukları ağaç habitüsü çok küçük olduğu ve kök sisteminin zayıf olması sebebiyle mutlaka destek sistemine ihtiyaç duyar. Çok küçük bir taç oluşturması ve yetersiz dallanma meydana getirmesi nedeniyle piyasada çok yaygın değildir.
M 9 anacı, günümüzde bodur bahçe tesisinde en çok kullanılan anaçtır. Yaklaşık olarak çöğür anacının % 35’i büyüklüğünde ağaç yapar. Üzerine aşılanan çeşide göre dikim mesafesi 0,75-1,5 m arasında değişmektedir. Kök sisteminin zayıf olması nedeniyle destek sistemine ihtiyaç duyar. Kök çürüklüğü hastalığına dayanıklı olmasına rağmen Ateş Yanıklığı ve Pamuklu Bit’e hassastır.
M 26 anacı, M 9 ‘a göre biraz daha büyük taç yapısı oluşturmasına rağmen “Tam Bodur Sistemlerde” yaygın olarak kullanılır.
MM 106 ve M 7 anaçları yarı bodur anaçlardır. Bunlar, tam bodur sistemlerde yetiştirilmesi için Red Chief, Scarlet Spur, Starkrimson delicious gibi “spur” çeşitler ile tercih edilmelidir. Kök istemleri M 9’a göre daha kuvvetli olduğundan destek sistemi olmadan yetiştirilmesi de mümkündür. Yaklaşık olarak çöğür anacının %50-60’ ı kadar ağaç büyüklüğü yaparlar. Fakat MM 106 anacının en büyük dezavantajı “Kök Çürüklüğü” hastalığına hassas olmasıdır. Bu sebeple yetiştirilirken kök bölgesinde sürekli ve aşırı su birikimi olmamalıdır.
MM 111 anacı, yaklaşık olarak çöğür anacının % 70-85 ‘i büyüklüğünde ağaç yapmaktadır. Özellikle spur çeşitlerle ve erken verimlenmenin önemli olmadığı durumlarda kullanılabilmektedir.
Şekil 1: Anaçların oluşturdukları ağaç büyüklükleri
Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!